Heem schutberichten
25
De Rijsenburgse bossen
Naar Cobouw (iyfebr.) meldt, gaat de zonderlinge
onteigening van een deel der Rijsenburgse bossen ten
behoeve van de woningbouw niet door: de Kroon
heeft het raadsbesluit vernietigd dat de gemeente
grond van de gemeente zou onteigenen om te ont
komen aan de voorwaarden waaronder de gemeente
de schenking van deze gronden destijds had aanvaard.
De schenkster is mevr. Diederichs-Portman geweest
die in het begin van deze eeuw een prachtig bosgebied
aan Driebergen-Rijsenburg naliet onder de bepaling
dat het bos moest blijven, dat er niet ingebouwd zou
mogen worden en dat het altijd voor vrije wandeling
geopend dient te blijven. Ter herinnering aan deze
vorstelijke schenking is er toen een laan naar mevr.
Diederichs genoemd.
Het gemeentebestuur liet echter enkele jaren geleden
een uitbreidingsplan ontwerpen waarbij een deel
van dit gebied bij de Patrimoniumlaan en de Loolaan
tot bouwgrond werd bestemd. Het is ons niet bekend
of het toenmalige college van B. en W. daarbij af
schrift van de schenkingsacte aan de raad en later
aan Gedeputeerde Staten heeft overgelegd, hetgeen
zeker had moeten gebeuren omdat er krachtens deze
acte een servituut op de grond lag. Waarschijnlijk
heeft men dit toen vergeten, immers noch de raad
noch G.S. hebben er toen op gewezen dat het, zacht
gezegd, onbehoorlijk zou zijn, als de gemeente op
deze wijze een aangegane verplichting zou negeren.
Dat gebeurde pas toen B. en W. in maart 1959 op
grond van het goedgekeurde uitbreidingsplan de
raad voorstelden in beginsel tot onteigening te be
sluiten. In de gemeente ontstond begrijpelijke op
winding. Niet over het betrekkelijk kleine stuk waar
het nu in feite om ging door verwaarlozing toch
al ernstig in aantrekkelijkheid achteruitgegaan
maar over het beginsel dat het gemeentebestuur ten
einde goedkope grond voor een beperkt aantal wonin
gen in handen te krijgen de schenking zelf zou aan
tasten en zo de weg voor volgende bestuurders zou
openen om verder te gaan. De Bond Heemschut heeft
er in een adres aan de Gemeenteraad op aangedron
gen maart 1959 het onteigeningsvoorstel te
verwerpen. Het werd met 10 tegen 5 stemmen aan
genomen. Een jaar later viel het besluit om tot
feitelijke onteigening over te gaan. De Bond Heem
schut adresseerde aan G.S. en verzocht aan deze
procedure geen medewerking te willen verlenen.
Bovendien kwamen de erven van de schenkster in
het geweer die niet alleen het bos, maar ook de in
komsten gedurende 60 jaar voor de rechtbank terug
vorderden. Het zal voor de wandèlaars in Drieber
gen-Rijsenburg en voor de Bond Heemschut een
grote voldoening zijn te vernemen dat aan deze on
verkwikkelijke affaire nu een eind komt.
Benzinepompen in het Stift Weerselo
Het vroegere Stift in de gemeente Weerselo, waarvan
de kerk, een der deftige woonhuizen en een oude,
in vakwerkbouw opgetrokken voorraadschuur nog
over zijn, omgeven door hoog geboomte, geldt als
een der mooiste plekken van Twente. Er werd een
aanvraag ingediend om juist daar een tweetal ben
zinepompen te mogen plaatsen. Nu zijn dergelijke
apparaten niet bepaald onopvallend, in de eerste
plaats door de felle kleuren waarin zij terwille van de
commercie beschilderd plegen te worden, en de
sfeer van het Stift zou hierdoor grondig worden ont
luisterd. Onder de verenigingen en instanties die
hiertegen protesteerden, was ook de Bond Heemschut.
Nu is het vreemde dat benzinepompen geen gebouwen
in de zin der wet zijn zodat het welstandstoezicht er
geen vat op heeft. Maar ook de Hinderwet schijnt
geen rechtsgrond op te leveren. Men mag zijn om
geving niet hinderen door lawaai of stank, maar wel
door iets storend lelijks te laten zien of iets bijzonder
moois te bederven. Is gezichtshinder minder hinder
lijk dan geluids- of reukhinder? B. en W. hebben in
ieder geval geen grond tot weigering kunnen vinden,
zodat de pompen geplaatst zullen worden. Wel zullen
de pompen na overleg zo worden opgesteld dat zij
minder in het oog vallen en de toegangsweg tot het
Stift in geringer mate wordt ontsierd.
Heemstedehet Oude Slot
In december jl. heeft in de gemeenteraad van Heem
stede een uitvoerig debat plaatsgevonden over het
Oude Slot, de ruïne van het kasteel van Adriaen
Pauw dat in ons nummer van augustus 1960 door
de heer J. J. Gerstel werd besproken. Aanleiding
hiertoe was een voorstel van B. en W. het college te
machtigen een onderzoek te doen instellen naar de
mogelijkheden van restauratie, hetgeen, naar de
burgemeester volgens het verslag in het Haarlems
Dagblad opmerkte, een volledige restauratie impli
ceert waarvoor plannen in nauw overleg met Monu
mentenzorg worden opgemaakt. Een lange historie
van verwaarlozing en verval schijnt dan toch einde
lijk afgesloten te zullen worden.
Heemschutdaden door het bedrijfsleven
Het doel dat de Bond nastreeft, kan alleen bena
derd worden als de gedachte in brede kring leeft,
ook zonder adressen van het bestuur! Vaak wordt
in dit blad protest aangetekend tegen vernielingen
door het bedrijfsleven. Des te verheugender is het
hier twee feiten te kunnen signaleren die uit een
tegenovergestelde houding voortkomen. Een fraai
vroeg 17e eeuws huis in Utrecht, Korte Jansstraat 2,