Heemschut op excursie
105
kelijk is geworden ligt het voor de hand deze in het
belang van de veiligheid en van de doorstroming te
bestendigen. Alweer blijkt het publiek sneller en in
telligenter te reageren op een onvermijdelijk geworden
verandering in de verkeersgewoonten dan de autori
teiten voor mogelijk hadden gehouden. Deze maat
regel vraagt echter om een aanvulling. Wanneer in de
herstelde Leidsestraat de fietsers verdwijnen ten bate
van de auto's, dan dient op de voor de fietsers bestemde
parallelroutes zoals de Spiegelgracht het autoverkeer
beperkt te worden, tenminste door een rijverbod
tijdens de spitsuren. Wie de stroom op deze smalle
rijwegen op de spitsuren kent, zoals het tijdens de
operatie-Leidsestraat is geworden, zal opgemerkt heb
ben dat het intense fietsverkeer hier ernstig wordt ge
hinderd en in gevaar gebracht door enkele personen-
en vrachtauto's.
Over het algemeen heeft de sluiting van de Leidsestraat
de conclusie gerechtvaardigd dat de weggebruikers
zich weten aan te passen, hetzij door hun auto thuis
te laten en de tram of een taxi te nemen, hetzij door
een andere route en zo mogelijk een ander tijdstip
te kiezen. Er is en hiermee besluiten wij ditmaal
de beschouwingen over het verkeersprobleem in Am
sterdam geen enkele reden om in paniek te raken
voor de „verkeersmoloch" en het monster öf zinloze
offers te willen brengén zoals de heer Drost voor
stelde óf toe te staan dat het de stad onbegaanbaar
maakt. Het monster is alleen gevaarlijk zolang men
het niet aandurft. G. B.
Dit jaar was Harlingen het voor de Heemschutdag
uitverkoren doel. Het trok ruim 125 leden en geno
digden, waaronder verschillende autoriteiten van
Rijk en provincie tot zich.
Velen zullen plezierige herinneringen bewaren aan
deze, ter gelegenheid van de visserijdagen extra fees
telijke uitgedoste noordelijke havenstad. De Zuider
haven, waar de vissersvloot gepavoiseerd lag te pron
ken, bood de aankomende bezoekers een kleurig wel
kom. De leden die reeds een dag tevoren naar Har
lingen waren gekomen, hebben kunnen genieten van
een grootse vlootschouw op een stralende Waddenzee,
's Middags waren velen getuige van een ringrijderij
in de Voorstraat, met oud Friese sjezen en Friese
costumes, waarin ook werd gevolksdanst. In het fraai
gerestaureerde stadhuis ontving een trots gemeente
bestuur het gezelschap. Burgemeester Nauta ver
bloemde in zijn welkom niet, dat er in het verleden
met Heemschut wel eens heftige discussies waren
geweest over bepaalde onderdelen van Harlingens
oude stad. Maar hij liet er geen twijfel over bestaan
dat hij thans met voldoening aan de Bond Harlingens
gave en gevarieerde historische stadsschoon toonde,
ten dele reeds goed gerestaureerd en weer gezond ge
maakt. De Grote Sluis, bewaakt door twee potsier
lijke leeuwen, kreeg onlangs een grondige beurt;
de Kleine Sluis zal in 1961 gerestaureerd worden.
Op een aan de gang zijnde inventarisatie zullen niet
alleen afzonderlijke gevels voorkomen, maar enige
gracht- en straatwanden in haar geheel worden ver
plaatst, waar ook aan het uiterlijk van de minder
monumentale panden er tussen door eisen zullen
worden gesteld. Ook hiermee bewijst Harlingen met
zijn tijd mee te gaan. Bij de rondwandeling bleek
het voor vele leden een verrassing, de rijke verschei
denheid van Harlingens nog uitgebreide stedeschoon
te aanschouwen. Het zal, nader ontdekt en tijdig
opgeknapt, in toenemende mate een trekpleister
blijken voor de toeristen langs de route E-10 Scan-
dinavië-Parijs. Het zal ook steeds meer landgenoten
en speciaal ook de vakantiegangers naar de Friese
Waddeneilanden uitnodigen tot een bezoek aan de
stad.
Wij hopen en vertrouwen met de burgervader, dat
bij de realisering van het saneringsplan-noord, waar
bij 120 oude woningen zullen moeten worden ver
vangen, voor de te herbouwen huizen een bij de oude
kern passende vorm zal worden gevonden, waartoe
het gemeentebestuur overleg pleegt met stedebouw-
kundige ir. Vegter. De Nederlands Hervormde Kerk,
die er op zijn terp thans weer prachtig bij staat, en
waar de excursisten een bijzonder mooi orgelspel
mochten beluisteren, wordt nog omlijst door een gor
del van onaanzienlijke huisjes (in Harlingen sprak
men van krotjes), die niettemin met hun fraaie daken
een goed scherm vormen voor de qua uiterlijk banale
gebouwen er achter. Een stedebouwkundige in het
gezelschap hoorden wij als oordeel uitspreken: Laat
men deze huisjes sparen en rehabiliteren, mede door
de houten optrekjes die het achteruitzicht belemme
ren te verwijderen. Zij zullen dan bijvoorbeeld voor
bejaarden aantrekkelijk rustieke woningen vormen
rond het grote grasveld dat de kerk omringt.
In het algemeen kan Heemschut met warmte en ver
trouwen Harlingens stadsschoon, zoals het thans door
zijn bestuur wordt bewaard en bewaakt, propageren.
In het afgelopen seizoen werden bovendien nog twee
excursies gehouden, georganiseerd door Heemschuts
Commissies Stad en Dorp in Noord- en Zuidholland
voor de leden in haar provincie,. Op 4 juni, één der
zeldzame warme zomerdagen, trokken 112 Heem
schutters de Gooise hei op en bezichtigden speciaal
de vestingstad Naarden. De Commissie Zuidholland
hield dit jaar voor het eerst een eigen excursie, en
wel naar het gebied rond de Brielse Maas. Hier gold
de belangstelling het landelijke schoon dat in ver
band met het Europoort-project grotendeels zal ver
dwijnen, en vooral de stad den Briel, Geervliet en
Heenvliet, waar de excusristen in het kasteeltje de
Oliphant werden ontvangen. Aan deze op 2 juli ge
houden provinciale Heemschutdag werd deelge
nomen door 83 leden en introducé's. H. ROWAAN
