„De Hollandsche Molen"
MMIBI
Heemschuts leden presenteren zich IX
Vereeniging tot behoud van Molens in Nederland
103
Gaarne voldoen wij aan het verzoek van de Bond
Heemschut om in zijn orgaan iets te vertellen over het
werk van onze Vereniging.
De grondslag daarvan ligt verankerd in Art. i harer
Statuten, dat luidt: De Vereniging stelt zich ten doel
het behouden van molens, hetzij om hun cultuur
historische en/of economische waarde, hetzij om
redenen van schoonheid van het landschap, waarin zij
zijn geplaatst.
Om dit te bereiken moeten bedreigingen van allerlei
aard bezworen worden. Hiertoe zijn o.a. te rekenen.
a. slechte staat van onderhoud en onverwachte tegen
vallers als b.v. roedebreuk. Restauratie, in het laat
ste geval zelfs op korte termijn, is dan geboden, op
dat de molen niet te lang aan het maalbedrijf of de
waterbeheersing onttrokken blijft.
b. samenvoeging van polders wegens de uitvoering van
cultuur-technische werken met het gevolg aan
brengen van een machinale bemaling en buiten
gebruik stellen van een of meer molens.
c. aanleggen van wegen en/of beplanting, opdringen
de bebouwing, die de toevoer van vrije wind aan de
molen ontnemen.
d. uitbreiding van bedrijfsruimte bij korenmolens, om
dat de molenaar heden ten dage niet meer alleen
van het malen met de wind kan leven en zich daar
om op mechanisatie van zijn bedrijf moet toeleggen,
zo ook op de handel in allerlei artikelen.
e. als gevolg van dit laatste moet de molenaar veel van
huis en ziet hij zich genoodzaakt een geschoolde
knecht in dienst te nemen. Hiermede zijn hoge
kosten gemoeid; men denke slechts aan de sociale
lasten. Kunnen er zoons inspringen, dan ligt de op
lossing gemakkelijker.
f. het stellen van hogere eisen aan de woonruimte (in
hoofdzaak bij poldermolens) dan voorheen.
Deze factoren doen dadelijk de noodzakelijkheid
voelen, dat de toestand ter plaatse wordt opgenomen,
dat met molenaar of polderbestuur de moeilijkheden
worden besproken, dat uitbreidingsplannen worden
bestudeerd, dat er plannen en tekeningen worden ge
maakt om voor de huidige eisen van een maalbedrijf
een oplossing te vinden met behoud van de molen, dat
er ontwerpen ter tafel komen voor een geriefelijker be
woning (goede slaapkamers i.p.v. bedsteden, betere
sanitaire voorziening, enz.).
Bij dit alles is een technische ondergrond aanwezig en
de Vereniging heeft daarom sedert 1946 een technische
adviseur in dienst, die het gehele land bereist, zijn er
varingen in rapporten vastlegt en deze op ons bureau
verder behandelt.
Wakend aan
Jfieuwland"
de Friese kust over
het waterschap ,,Het Workumer
(foto J. D. de Jong, Oudkerk)
