mmm Jhr mr M. N. van Loon werd het pand Egelantiers straat 52 te Amsterdam aangekocht, voor de gift van het jubilerende scheepvaartbedrijf de panden O.Z. Achterburgwal 151-153 te Amsterdam. B. Het onderhoud. Het onderhoud van de huizen van de Vereniging vraagt natuurlijk veel aandacht. Want de huizen die gekocht worden zijn oud en de gebreken van de ouderdom zijn hun meestal niet vreemd. Het zg. dagelijkse onderhoud, waaronder we verstaan dat van kranen, leidingen, kleine lekkages etc. wijkt in niets af van dat van huizen zonder his torische betekenis, het wordt onder toezicht van de adviseurs en onder dat van de administrerende makelaars uitgevoerd. Van veel meer betekenis is het onderhoud van de gebouwen zelf waaronder dat van de voorgevel domineert. Dat men zich van het aanbrengen van vernieuwingen aan de gevels zoveel en zolang dit mogelijk is tracht te onthouden, ligt voor de hand. Want voor de gevels betekenen vernieuwingen dikwijls in meerdere of mindere mate een aantasting van hun authenticiteit en die gevels zullen zo ongeschonden mogelijk bewaard moeten blijven. Vandaar, dat slechts herstellingen van geringe omvang op vooistel van de adviseurs en ondei hun toezicht worden uitgevoerd en dat, voor het uit voeren van herstellingen van grotere omvang, de medewerking van op dit gebied geschoolde archi tecten worden ingeroepen. Er zijn bepaalde gebreken, die voor oude huizen karakteristiek kunnen worden genoemd. Zo bijv. die aan de funderingen die zich demonstreren door verzakkingen en scheuren in het metselwerk. Graaft men dan die funderingen op, dan is het meerma len ontstellend in welke "slechte staat zij verkeren. Men treft dan dikwijls nagenoeg systeemloos ge plaatste palen met vergane koppen aan en vaak slechts rudimenten van de kespen en muurplaten. Zij schokken soms het vertrouwen, dat we in andere gevallen toch in onze zo secuur bouwende voor ouders, zo gaarne stellen. Het wil ons wel eens voor komen, dat zij hun gebouwen, hier en daar ietwat lichtvaardig, hebben opgetrokken op de bestaande funderingen van een ter plaatse gesloopt huis. Zo lang er nog slechts een enkele karos langs de grach ten en door de straten reed en een sleper met zijn slede er zijn goederen langs vervoerde ging het goed maar tegen het daverende en snelle verkeer zijn ze niet bestand. Dit bleek onder meer ook in Amsterdam bij de be faamde huisjes „de Gouden en de Zilveren Spiegel" aan het Kattegat te Amsterdam, die de Vereniging in 1926 aankocht. Toen was het Kattegat nog maar een nauw straatje; door de sloping van de huizen aan een der zijden ontstond er een vrij brede straat waar het zware verkeer door heen raast. Plotseling toonde een der zijgevels scheuren en een onderzoek naar de fundering was noodzakelijk. Deze bleek ongelooflijk slecht te zijn, in feite, .was er zelfs geen fundering meer althans geen, die die zijgevel ook maar enigszins zou kunnen steunen. De enkele wrakke paal die werd aangetroffen werd verwij derd en het gewapend beton maakte het mogelijk een constructie te bedenken waardoor het verder verzakken kon worden voorkomen. Ook aan de kapitale huizen van de Vereniging aan de Herengracht 170 en 284 te Amsterdam werden verzakkingsverschijnselen waargenomen die, zij het ten koste van aanzienlijke bedragen, konden worden ondervangen. Het valt te vrezen, dat hier en daar nog wel meer van zulke kostbare tegenvallers aan de dag zullen komen. Ook de oude bekappingen van de huizen vragen voortdurend de aandacht. Veelal zijn de dak- vlakken niet beschoten en bestaan ze uit dak sparren waarop de panlatten zijn gespijkerd waar aan de dakpannen hangen. Bij zware stormen wam ;1IHM 9 Enkhuizen, Bagijnestraat 3

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1958 | | pagina 17