mmm
Jhr mr M. N. van Loon werd het pand Egelantiers
straat 52 te Amsterdam aangekocht, voor de gift
van het jubilerende scheepvaartbedrijf de panden
O.Z. Achterburgwal 151-153 te Amsterdam.
B. Het onderhoud.
Het onderhoud van de huizen van de Vereniging
vraagt natuurlijk veel aandacht. Want de huizen
die gekocht worden zijn oud en de gebreken van
de ouderdom zijn hun meestal niet vreemd. Het
zg. dagelijkse onderhoud, waaronder we verstaan
dat van kranen, leidingen, kleine lekkages etc.
wijkt in niets af van dat van huizen zonder his
torische betekenis, het wordt onder toezicht van de
adviseurs en onder dat van de administrerende
makelaars uitgevoerd.
Van veel meer betekenis is het onderhoud van de
gebouwen zelf waaronder dat van de voorgevel
domineert. Dat men zich van het aanbrengen van
vernieuwingen aan de gevels zoveel en zolang dit
mogelijk is tracht te onthouden, ligt voor de hand.
Want voor de gevels betekenen vernieuwingen
dikwijls in meerdere of mindere mate een aantasting
van hun authenticiteit en die gevels zullen zo
ongeschonden mogelijk bewaard moeten blijven.
Vandaar, dat slechts herstellingen van geringe
omvang op vooistel van de adviseurs en ondei hun
toezicht worden uitgevoerd en dat, voor het uit
voeren van herstellingen van grotere omvang, de
medewerking van op dit gebied geschoolde archi
tecten worden ingeroepen.
Er zijn bepaalde gebreken, die voor oude huizen
karakteristiek kunnen worden genoemd. Zo bijv.
die aan de funderingen die zich demonstreren door
verzakkingen en scheuren in het metselwerk. Graaft
men dan die funderingen op, dan is het meerma
len ontstellend in welke "slechte staat zij verkeren.
Men treft dan dikwijls nagenoeg systeemloos ge
plaatste palen met vergane koppen aan en vaak
slechts rudimenten van de kespen en muurplaten.
Zij schokken soms het vertrouwen, dat we in andere
gevallen toch in onze zo secuur bouwende voor
ouders, zo gaarne stellen. Het wil ons wel eens voor
komen, dat zij hun gebouwen, hier en daar ietwat
lichtvaardig, hebben opgetrokken op de bestaande
funderingen van een ter plaatse gesloopt huis. Zo
lang er nog slechts een enkele karos langs de grach
ten en door de straten reed en een sleper met zijn
slede er zijn goederen langs vervoerde ging het
goed maar tegen het daverende en snelle verkeer
zijn ze niet bestand.
Dit bleek onder meer ook in Amsterdam bij de be
faamde huisjes „de Gouden en de Zilveren Spiegel"
aan het Kattegat te Amsterdam, die de Vereniging
in 1926 aankocht. Toen was het Kattegat nog maar
een nauw straatje; door de sloping van de huizen
aan een der zijden ontstond er een vrij brede straat
waar het zware verkeer door heen raast. Plotseling
toonde een der zijgevels scheuren en een onderzoek
naar de fundering was noodzakelijk. Deze bleek
ongelooflijk slecht te zijn, in feite, .was er zelfs geen
fundering meer althans geen, die die zijgevel ook
maar enigszins zou kunnen steunen. De enkele
wrakke paal die werd aangetroffen werd verwij
derd en het gewapend beton maakte het mogelijk
een constructie te bedenken waardoor het verder
verzakken kon worden voorkomen.
Ook aan de kapitale huizen van de Vereniging
aan de Herengracht 170 en 284 te Amsterdam
werden verzakkingsverschijnselen waargenomen
die, zij het ten koste van aanzienlijke bedragen,
konden worden ondervangen. Het valt te vrezen,
dat hier en daar nog wel meer van zulke kostbare
tegenvallers aan de dag zullen komen.
Ook de oude bekappingen van de huizen vragen
voortdurend de aandacht. Veelal zijn de dak-
vlakken niet beschoten en bestaan ze uit dak
sparren waarop de panlatten zijn gespijkerd waar
aan de dakpannen hangen. Bij zware stormen
wam
;1IHM
9
Enkhuizen, Bagijnestraat 3