werkten rond 1100 km. Van deze 1100 km was
nog slechts een lengte van ongeveer 220 km van
vier rijstroken voorzien.
Zal het verkeer zich in 1970 op enigszins bevredi
gende wijze kunnen afwikkelen, dan zal het nodig
zijn voor dat tijdstip ongeveer 900 km weglengte
te verbouwen tot wegen met vier rijstroken of wel
nieuwe vervangende wegen aan te leggen.
Behalve de wegen van het Rijkswegenplan zullen
ook een groot aantal provinciale en andere wegen
aan de toekomstige verkeerseisen moeten worden
aangepast, terwijl bovendien in steden en dorpen
ingrijpende en kostbare herzieningen nodig zul
len zijn.
Voorts zullen langs vele wegen, welke thans nog
niet van vrijliggende rijwielpaden zijn voorzien,
zodanige rijwielpaden moeten worden aangelegd
om de hoofdbaan te ontlasten, waarbij tevens
aandacht zal moeten worden besteed aan het sterk
toenemende aantal bromfietsen. Niet alleen door
verbetering van tracé en dwarsprofiel van bestaan
de, en de aanleg van nieuwe, wegen zal sterk in het
aanzien van onze landschappen worden inge
grepen. De eisen voor een vlotte afwikkeling van
het verkeer en voor de verkeersveiligheid doen
steeds in sterkere mate de behoefte gevoelen aan
ongelijkvloerse kruisingen van de wegen met spoor
wegen en van de wegen onderling. Hiervoor zijn
in ons vlakke landschap veelal sterk dominerende
kunstwerken nodig. De eis van verlichting van
drukke wegen brengt mede, dat langs deze wegen
lange rijen van lichtmasten zullen verrijzen, het
geen zeker niet tot verfraaiing van het wegbeeld
zal leiden.
Een welverzorgde weg een sociaal en economisch belang
Uit het bovenstaande blijkt duidelijk in welke
mate door de onvermijdelijke uitbreiding en ver
betering van ons wegennet in het uiterlijk aanzien
van ons landschap zal worden ingegrepen. Het
is dan ook van het uiterste belang, dat hierbij veel
zorg wordt besteed aan de esthetische zijde van
het wegenvraagstuk.
In het prae-advies voor het Nederlandse Wegen
congres in 1953 wees ik er reeds op, dat de esthe
tische zijde niet alleen, zoals vroeger zo vaak
werd aangenomen, een ideologisch belang is,
maar tevens een sociaal en economisch belang.
De weg is het middel bij uitnemendheid om een
landstreek in al zijn verscheidenheid te bezichti
gen. Het overgrote deel van de ons land bezoe
kende buitenlanders en ook van onze eigen bevol
king ziet van onze landschappen niet veel meer
dan van de wegen af is te zien. Zou bij de aanleg
21
