Op deze wijze zal een landschap ontstaan met een
verzameling van de meest uiteenlopende vormen,
hetgeen een zeer onrustig beeld geeft en niet zal
leiden tot een evenwichtig landschap.
De dichte bevolking van Nederland maakt het
noodzakelijk er naar te streven het dicht bebouwde
cultuurlandschap zo gaaf en evenwichtig mogelijk
te houden.
Bij het aansluiten aan de ontwikkelingsgang van
de boerderijbouw kan het best gebruik worden ge
maakt van enkele grondregels door ervaring in de
praktijk verkregen.
Bij kleinere bedrijven kunnen woning en bedrijfs-
gedeelte het best onder één dak worden gebracht,
omdat dit een goedkopere oplossing mogelijk
maakt. In verband met de bouwkosten moet de
breedte van het gebouw niet meer zijn dan 12 m.
Hier moet bij voorkeur een dwarse deel worden
toegepast, omdat een langsdeel te veel ruimte uit
de tas neemt. Voor grotere bedrijven, met een
breedte van ongeveer 15 m, kan de langsdeel wor
den gekozen. Moeten er veel koeien worden ge
stald zo kan het toepassen van een dwarse deel
leiden tot een grotere stalruimte.
Riet is een uitstekende dakbedekking. Het is echter
duurder in toepassing en het vraagt meer onder
houd dan pannen. Eternit geleidt de warmte te
veel. Het is bovendien zeer breekbaar. Bij het toe
passen van de dakpan is men theoretisch gebon
den aan een kleinste helling van 30 graden. Op de
daken van de schuren, met een grote waterver
plaatsing, bestaat bij deze helling gevaar voor op
stuwen van het water en daardoor lekken. Bij
voorkeur moet daarom de kleinste helling 40 gra
den zijn. De gebruikelijke bouwstoffen leiden in
dit geval tot een bepaalde vorm die nauw aansluit
bij de bouw van de oude boerderijen.
Het grote voordeel van het maken van een gesloten
bouwlichaam met, bij de kleine boerderijen woning
en bedrijf onder één dak en bij de grotere met uit
gebouwde, of in Zeeland, West-Brabant en de
Zuidhollandse eilanden met losse woning, is dat
de grootste inhoud wordt verkregen bij de kleinste
omtrek en oppervlak. De bouwkosten kunnen op
deze wijze laag blijven en het onderhoud en het
risico worden zo gering mogelijk.
Verdwaalde boerderijen
Een enkele opmerking kan nog worden gemaakt
ten aanzien van het bouwen van zogenaamde
traditionele boerderijen met een hoofdvorm die
afwijkt van de in de streek voorkomende. Dit leidt
dikwijls tot vormen die elders inheems zijn. Het
levert geen voordeel op en het is wenselijk aan
deze kwestie aandacht te schenken omdat het
landschap niet is gebaat bij deze verdwaalde
boerderijen.
Slotsom
In een artikel kan de boerderijbouw slechts zeer
algemeen worden behandeld. Het leek echter ge
wenst de aandacht eens te vestigen op dit onder
werp. De indruk wordt gewekt dat bij de bouw van
veel boerderijen onvoldoende studie is gemaakt
van dit zeer bijzondere onderdeel, dat er dikwijls
te weinig rekening wordt gehouden met de eisen
van het bedrijf en met die van het te verwachten
onderhoud terwijl de invloed van de boerderij op
het landschap niet genoeg wordt onderkend.
BOERDERIJEN-DAG
Het artikel van de heer Bouma in dit nummer
geeft een inzicht in de problemen die bestaan
rondom de oprichting van nieuwe boerderijen.
Daarnaast baart ook de toekomst van de oude
boerderij zorgen, nu èn de mechanisatie van de
landbouw, èn de nieuwe eisen op het terrein van
stalhygiëne enz. de verbouwing van het bedrijfs-
gedeelte van alle bestaande boerderijen op den
duur onvermijdelijk maakt. De woongedeelten
zijn al voor een groot deel aan de eisen van deze
tijd aangepast.
De commissie van Stad en Dorp van de Bond
Heemschut organiseert op 18 mei a.s. in het Neder
lands Openluchtmuseum een boerderijendag ter
bespreking van deze vraagstukken. De dagindeling
is als volgt:
10.30. Opening
10.40. Inleiding over het behoud van onze boer
derijen door de heer R. C. Hekker, waarna
discussie;
12.45. Gelderse Koffietafel (kosten f 3,inclusief,
aan tafel te voldoen)
14.00. Opening van een kleine fototentoonstelling
van oude en moderne boerderijen door de
burgemeester van Arnhem, de heer Ch. G.
Matser.
14.30. Inleiding over nieuwe boerderijen door de
heer G. Feenstra, arch. B.N.A., waarna
discussie.
Deelneming aan het congres staat open voor alle
belangstellenden en is kosteloos.
Opgeven vóór io mei bij de Directeur van het Neder
lands Openluchtmuseum, Schelmseweg 89, Arn
hem.
34
