streken van ons land verspreid. Ze worden aange
troffen in het zuiden: in Zeeland, gedeelten van
Noord-Brabant en Limburg en worden daar wel
frankische boerderij genoemd. Doch zij komen
ook voor in het noorden, in geheel westelijk Dren
the, waar ze in vele dorpen verre de meerderheid
uitmaken en in Staphorst waar alleen maar boer
derijen met dwarse delen worden gevonden. Het
is moeilijk de noordelijke boerderijen met dwarse
delen frankisch te noemen. Dat de noordelijke
groep zou zijn ontstaan uit de Saksische (met mid
dendeel) wegens een grotere mestbehoefte in deze
streken, zoals een enkele onderzoeker veronder
stelt, lijkt wel zeer onwaarschijnlijk. In afwachting
van nadere onderzoekingen is het beter de groep
noordelijke dwarsdelen afzonderlijk te houden.
De dwarse deel is wel het kenmerk van de Fran
kische boerderij. Men neemt aan dat deze boerderij
is ontstaan uit verschillende onderdelen, zoals
woning stal en tas, die, als min of meer zelfstandige
eenheden, onder één dak zijn samengebracht. In
de verschillende streken loopt de ontwikkeling en
het uiterlijk nogal uiteen.
De oude boerderijen in ^eeltind hebben een aange
bouwde woning. In later tijd werd het daar ge
bruikelijk de woning los te plaatsen van de schuur,
de zogenaamde verspreide bouworde. De losse woning
heeft topgevels, de schuren schilddaken of wolfs-
einden. Het is merkwaardig dat alleen in Zeeland,
West Noord-Brabant en enkele Zuidhollandse
eilanden een voorkeur bestaat voor het los bou
wen van de woning. Nergens anders in ons land
31
VERDWAALDE
BOERDERIJEN
Het toepassen van afwijkende
vormen leidt tot boerderijen
die elders thuishoren.
Friese kop-hals-romp,
gebouwd ten zuiden van
Arnhem.
Rivierendwarshuis bij Delfzijl in Groningen.
mm
Zeeuwse schuur bij de afsluitdijk in Friesland.