dikwijls wordt helaas echter de hele vakwerkmuur
neergehaald en door baksteen vervangen. Dan is
alles reddeloos verloren. Het is daarom zaak dat
raad en vooral financiële hulp geboden wordt.
Het is niet genoeg de belangrijke vakwerkhuizen
te registreren en op een of andere lijst van Monu
mentenzorg of Heemschut te plaatsen, maar er
moet spoedig en doeltreffend ingegrepen worden
voor het te laat is.
Hoe zal een vakwerkgebouw gerestaureerd moe
ten worden? Opvullen met baksteen of andere
soort materiaal is niet erg geschikt, ook niet als dit
met kalk bestreken wordt. Om het karakter zo zui
ver mogelijk te behouden, zal de steenvulling met
pleister of met een of andere bouwplaat bedekt
moeten worden, die de lemen muren zo zuiver
mogelijk nabij komt. Verschillende soorten hier
van zijn tegenwoordig in den handel en een goed
architect zal raad weten. Als men dan het hout
werk nog met teer bestrijkt, èn om het zijn oor
spronkelijk karakter te geven, èn om het te conser
veren is alles in orde en zullen de vakwerkwonin
gen hun uitgesproken en boeiend accent in het
Limb. landschap blijven vervullen.
Als tegenhanger van hetgeen verdwenen is, geef ik
hier, zonder veel omschrijving een 3-tal tekeningen
van, gelukkig nog bestaande, vakwerkgebouwen.
Afb. 4 toont een vrij groot en stevig gebouw in de
Gem. Vijlen-Vaals. Dit huis, waarvan ik de ouder
dom op 300 jaar schat, is zeker een der oudste
vakwerkhuizen van Limburg. Er is aan hersteld
niet zeer deskundig ook het is gebouw geschon
den maar gelukkig niet onherstelbaar vernield. Het
zeer mooie vakwerk is gelukkig behouden. Hier is
toezicht, raad en steun gebiedend noodzakelijk.
Afb. 5 stelt een klein gebouwtje eveneens te Vijlen
voor, overblijfsel van een groter complex. Uit de
harmonieuze lijnen kan men zich een voorstelling
maken van het geheel.
En dan ten laatste een oude, merkwaardige
schuur in vakwerk in de Gem. Wittem. Ook deze
dient bewaard te blijven.
HET NOORDHOLLANDSE POLDERLAND IN
Om de band met de Noordhollandse leden van
onze Bond te versterken en hen te overtuigen, dat
er in de provincie nog veel schoons aanwezig is,
voor welks behoud het de moeite waard is te
ijveren, organiseerde de Commissie Stad en Dorp
in Noordholland op Zaterdag 4 Juni jl een excur
sie.
Bij zonnig weer verzamelden niet minder dan 92
onzer leden zich in 20 auto's voor het station te
Alkmaar, vanwaar onder de hoede van gemotori
seerde Rijkspolitiemannen de tocht ging langs
Stompetoren, Schermer horn, het Noor der Polder
huis, Grootschermer, Graft, De Rijp, Midden-
Beemster, Oost-Beemster en Purmerend.
Het vlakke land was in volle voorjaarstooi, waar
bij de bladerloosheid of reeds verdordheid der
bomen, die hier zo van de ijzige voorjaarswinden
hadden geleden, onwezenlijk aandeed en telkens
weer met verwondering werd gadegeslagen.
Terwijl Stompetoren het beeld gaf van een gerestau
reerde kerk, liet Schermerhorn zien, in hoe jammer
lijke staat van verval de N.H.Kerk zich daar be
vond. Toren en dak waren hersteld, de kerk zelf
leverde het miserable beeld van verval door het
ontbreken van fondsen, die het geregelde onder
houd in het verleden behoefde. Terecht wees com
missievoorzitter mr. Wijtema er op, hoe moeilijk,
zo niet onmogelijk, het is voor kleine gemeenten,
om kerken als deze te restaureren. Waar zij monu
menten zijn, welke het landschap zijn gezicht
52
Afb. 6. Vakvverkschuur, Wittem
