*mi7MW%
J. H. Habets
ZUID-LIMBURGSE VAKWERKBOUW
Het zal wel onnodig zijn de schoonheid van ons
onvolprezen Zuid-Limburgse landschap te be
zingen; dit mag bekend verondersteld worden.
Wat niet weinig tot het landschapschoon bij
draagt is de typische vakwerkbouw. Dit komt,
omdat deze bouwwijze zich zo wonderwel aan
het landschapsbeeld aanpast, als het ware ermee
vergroeid is. Wie het voorrecht heeft gehad kris en
kras door de Eifel te dwalen zal begrijpen, wat ik
bedoel. De Eifel is nog ongerept en vrijwel vrij
van de moderne industrie gebleven. De aanpas
sing van de bouwwijze, uit het meest verschillende
materiaal, aan het landschapsbeeld is bewonde
renswaardig, en laat ik er bijvoegen, alles verkeert
in uitstekende toestand. Omgekeerd kan men in de
verrukkelijke Provence soms de meest afschrik
wekkende voorbeelden van het tegendeel „be
wonderen".
50
Wanneer dit zo is, dan is het van belang dat deze
vakwerkbouw in het landschap behouden blijft.
Helaas, is hier onherstelbaar verlies veroorzaakt.
Beter dan door veel woorden kan dit aangetoond
worden door enige tekeningen van wat verdwenen
is.
De eerste twee tekeningen geven ons het waar
schijnlijk meer dan 300 jaar oude, historische
„Huis op de Berg" te Geleen weer; no i de.voor
zijde, no. 2 de achterzijde. Dit gebouw is gesloopt.
De derde tekening laat ons een oud huis met putje
te Lutterade-Geleen zien. Hier is de plaats waar
het gebouw gestaan heeft, niet meer te vinden.
Met opzet kies ik deze tekening, omdat verschil
lende Limburgse dorpsputten ook wel bewaard
mochten blijven. Nog stond er een mooie boerderij
met vakwerk. Deze leek zeer goed onderhouden.
Toen ik dit voorjaar er weer voorbij kwam was ze
spoorloos verdwenen! Jammer dat men in Geleen,
dat zeker tot de oudste dorpen van Nederland
behoort, en zo rijk was aan vakwerkbouw (zie
mijn artikel in jaargang 1927 van de „Neder-
maas") zo weinig heeft weten te behouden. De
snel ontwikkelde mijnindüstrie, waardoor een
nieuwe, moderne gemeente ontstaan is, is hier
de grote slokop geweest voor het oude. Toch had,
wy
y i f WwW'tfM
Afb. 1. Geleen „Huis op de Berg", (gesloopt)
Afb. 2. Geleen „Huis op de Berg", achterzijde
