m
terrein begrensd door het Waterlooplein, de Amstel
en Zwanenburgwal. Daaraan voorafgaand werd
ingetrokken het raadsbesluit van 19 December 1935
om het voormalige Paleis voor Volksvlijt-terrein
te bestemmen voor een stadhuis. Deze plaats werd
aangewezen voor een operagebouw. Gegeven de
omstandigheid, dat het waardigste stadhuis van
Nederland, thans Koninklijk Paleis op de Dam,
niet meer beschikbaar is en gezien de wenselijk
heid een stadhuis in het hart van de stad te vestigen
aan het water dat zijn naam en zijn bestemming
aan de stad gaf, en bovendien gegeven de om
standigheid dat op dit terrein vrijwel geen stads-
schoon meer te redden is, dat het redden waard
zou zijn, is deze plaats zeker als de beste keuze te
beschouwen die men doen kon.
Wel rijst hierbij onmiddellijk de vraag op, welke
architect of groep van architecten heden in staat
zal zijn hier een modern bruikbaar en represen
tatief gebouw te stichten, dat zich voegt naar de
historisch gegroeide naaste omgeving. Die taak
lijkt ons ontzaggelijk groot en moeilijk, hoewel wij
ons gaarne bij de verwachting aansluiten dat het
mogelijk moet zijn hier iets schoons tot stand te bren
gen.
De opzet om het nieuwe stadhuis plaats te doen
bieden aan niet meer dan 700 ambtenaren komt
ons eveneens gelukkig voor.
Reeds in een interview met Het Vrije Volk van 12
December 1952 pleitten wij voor een splitsing van
het representatieve deel en de administratiefa-
briek" van het stadhuis.
Wat het eerste aangaat doelden wij op de huisves
ting van B. cn W., de Raad, de strikt nodige secre
tarie en de ontvangsten. Dat dit beoogd \yordt,
stemt tot voldoening. Tot zover kunnen wij het
met de plannen, zoals die door dc dienst der Pu
blieke werken zijn voorbe
reid, geheel principieel eens
zijn.
Is het wegenstelsel wel
aanvaardbaar
Aan deze plannen zit echter
meer vast n.1. een wegen-
stelscl, dat de te verwachten
toeneming van het verkeer
wil opvangen. Met name
wordtverwezen naar de aan
sluiting op het tunnelplan,
dus op Valkenburgerstraat
en Foelicstraat naar 't Noor
den, verder met aansluiting
door de tc verbreden Weesperstraat en eveneens
te verbreden Utrechtscstraat naar het Zuiden, met
aansluiting door dc Plantage op het Oosten, met
aansluiting over de Binnen-Amstel en de tc ver
breden Nieuwe Hoogstraat op het Gentrum en
Westen. En bovendien met het veel omstreden
wcderopbouwplan Nieuwmarkt op het Centraal
Station.
Nauwkeuiige beschouwing van dit plan laat scherp
zien, hoe grof hier het stedebouwkundigc mes in
het hart van de binnenstad is gezet. Hier wijs ik
onverbiddelijk terug naar de eerste uitspraak van
Jan Veth. Wat zou hier een eer te behalen zijn
voor een stedebouwkundige met liefde voor de
oude stad, met begrip voor de historische structuur
en met de visie om hier een fijnzinnig gebruik van
te maken!
Het komt ons voor, dat de Gemeenteraad hier op
z'n hoede dient te zijn en nauwlettend dient toe te
zien dat niet opnieuw onvergeeflijke fouten worden
gemaakt, zoals hier een halve eeuw geleden door
Jan Veth gesignaleerd werden ten aanzien van
wijken zoals ,,de Pijp". Reeds eerder wezen wij op
het gevaar van dit wederopbouwplan-Nieuwmarkt,
dat volslagen sloping van dc St. Anthoniesbrcestraat,
Dijkstraat, Keizersstraat, Koningsstraat en dwars
straten benevens de aangrenzende Nieuwmarkt-
wand beoogt en de vestiging van industriële en
niet-industriele bedrijven.
Een ruw staaltje van bevordering van de city
vorming, daar waar alle aanleiding is, om na
sanering, tot krachtige bevordering van bewoon
baarheid van deze buurt te besluiten.
Merkwaardig is, dat in het nieuwe stadhuisplan
wel een wijziging van het wcderopbouwplan-
Jodenbrecstraat wordt aangekondigd, maar met
van het ongelukkige en fatale wederopbouwplan-
Nieuwmarkt.
Bij dc verdere ontwikkeling van het tunnclplan
90
De huizen rillen ervan: dempen, en dan nog meer auto's