en deels ook in het Nedergraaf-
schap Bentheim. Gelukkig heeft
het waterschap niet aan haar bo
venlopen geraakt en daarom zijn
de bronnendalen van de beken,
die in het heuvelland van Ootmar-
sum-Vassc-Mander-Hezinge ont
springen, nog ongeschonden. Dat
is ook het geval met die, welke
op de Oostelijke glooiingen van de
Ootmarsumse heuvels beginnen,
waar de Springendalsbeek sinds
de Ijstijd het schoonste dal van
alle heeft uitgeslepen.
Alle dalen zijn diep ingesneden
in de bovengrond van de heuvels,
die uit zand met grind en keien be
staat, gemakkelijk doorlaatbaar
voor het regenwater, dat weldra
stuit op de taaie leemkemen en ge
dwongen wordt, te voorschijn te
treden. Het geeft het aanzijn aan
kristalheldere koele waterstroompjes, die onop
houdelijk en zeer voorspoedig groeien in diepte
en breedte door duizenden wellen en zich snel
dalwaarts reppen Hier mag men terecht van le
vend water spreken, water dat ruist en murmelt
over de bonte kiezelstenen en langs de stengels van
de kleine watereppe en de beekpunge, de zeggen
en russen. Hier en daar wordt de beek door een
dam opgestuwd ten behoeve van een watermolen
tje, of om een fraaie vijver te verkrijgen, waar wa
terlelies op de spiegel drijven, eenden en water
hoentjes rondploeteren. Die bronnendalen in het
Noordtwentse heuvelland: van de Mosbeek in Man-
der, de Hazelbekke in Hezinge en Nutter, de Sprin
gendalsbeek in Hezige en Oud-Ootmarsum (om
slechts enkele te noemen) zij hebben ongeveer
alle hetzelfde karakter. Een groene, zeer soppigc
grasvlakte, van weerskanten flauw afhellend naar
het beekje, in de zomer getooid met een weelde van
kleurige bloemen; dan aan beide zijden de steile
randen van het dal, vaak met dicht struikgewas,
geboomte, bramen en brem begroeid; ten slotte de
plateau-achtige heide met grove dennen, berken,
eiken en jeneverbesstruiken, of, waar de heide ver
dwenen is, de bouwgronden Vooral in het Oot
marsumse heuvelland, langs de Springendalsbeek,
rijzen de ,,woagholt"-bossen als
statige wachters op de heide bij
honderden op, in vele vormen
Een der fraaiste beekdalen ligt nog
langs de bergweg Ootmarsum-
Nutter, midden tussen de wel
vende esgionden
Onmogelijk is het, een karak
teristiek van alle beken te geven.
Aan haar oevers ontstonden de
oudste nederzettingenAlmelo
aan de Lolee, aan welker boven
loop 800 jaar geleden ook het Stift
Weerselo verrees; Borne aan dc
Bornsebeek, Deldcn aan de West
rand van de Twikkelerbeck, Hen
gelo en Boekelo aan dc Hcngcler-
en de Boekelerbeek Tal van hoe
ven groeiden uit tot havezaten,
adellijke huizen, waarmede het
foto W H.D. Twentse land oudtijds dicht be-
23
Watermolen van Diepenheim.
foto WH.D.
Steile oever van de Dinkel in 't Lutterzand.
