W. C. B r a a t
HET VIJFTIGJARIG JUBILEUM VAN DE VERENIGING
„OUD LEIDEN"
Na een bijna volmaakte onverschilligheid voor ons
oude stadsschoon gedurende de tweede helfc van de
negentiende eeuw, zich openbarend in roekeloze
afbraak van mooie oude gebouwen, demping van
grachten cn andere handelingen, die thans geluk
kig zeer velen als vandalisme zouden biandmerkcn,
begon tegen het begin der twintigste eeuw de heem
schutgedachte, tevoren slechts door enkelen gepro
pageerd, eindelijk wat meer weerklank te vinden.
Het resultaat van deze gelukkige kentering in de
opinie der toonaangevende kringen was o.a. de op
richting van een aantal verenigingen, die zich het
lot der plaatselijke monumenten aantrokken en
door het organiseren van lezingen en excursies, het
uitgeven van jaarboekjes en andere geschriften, in
steeds wijder kring belangstelling daarvoor tracht
ten te wekken. Zo werd op vijf November 1902 in
de weeskamer van het oude stadhuis op de Bree-
straat, door een aantal minnaars van oud stads
schoon cn historie, de Vereniging „Oud Leiden"
opgericht. In 1929 is dat historische stadhuis door
brand vernield en daarmee ook die mooie oude ka
mer met zijn eiken betimmering. Het Bestuur van
de jubilerende vereniging kan zich daar nu helaas
niet meer opstellen om de vele gelukwensen, die op
5 November a.s., bij gelegenheid van het vijftigjarig
bestaan, ongetwijfeld zullen worden uitgesproken,
in ontvangst te nemen. Het zal dat doen op de gro
te bovenzaal, de Grote Pers, van de Lakenhal. In
derdaad, wij mogen „Oud Leiden" gelukwensen
op die dag, want het heeft in die vijftig jaar zijn
taak naar behoren vervuld en vervult die nog steeds
met onbezweken enthousiasme. Het ledental, in
1932 nog zeer bescheiden (143) is, na 1935 vooral,
krachtig aangegroeid cn kort geleden de 1000 ge
passeerd. Die leden worden gerecrutecrd (of beter
nog, zij rccruteren zichzelf), uit alle lagen der bevol
king en dit laatste vooral is een verheugend ver
schijnsel. De liefde voor de oude schoonheid moet
zo diep mogelijk en zo wijd mogelijk verankerd
worden in de hele burgerij. Eerst dan wordt de
heemschutgedachte een levend bezit van ons hele
volk.
Wij moeten in dit bestek kort zijn over het werk van
„Oud Leiden". Het bleef natuurlijk niet bij lezin
gen en excursies. Er werden en worden nog jaar
lijks tal van kleinere restauraties gesubsidieerd; er
worden oudheidkundige opgravingen bekostigd in
de stad (de Burcht o.a.) en daar buiten, in heel
Rijnland; er worden geschriften uitgegeven op his
torisch cn folkloristisch gebied (dc Oud Leiden se
rie)er verschijnt elk jaar een jaarboekje, dat tal
van interessante opstellen bevat over geschiedenis,
oudheidkunde en monumenten van Leiden en Rijn
land, er is door de Vereniging een typisch vrocg-
zeventiende-eeuws huis aangekocht cn geheel ge
restaureerd, dat nog de oorspronkelijke indeling
heeft met voorhuis cn kelderkamer en er bestaan
reeds plannen voor aankoop van een tweede huis.
Ter gelegenheid van het vijftigjarig jubileum ver
scheen een fraai geïllustreerd en uitstekend gedo
cumenteerd boekwerk over Kastelen, Buitenplaat
sen en Ridderhofsteden in Rijnland. Voorts werd
er in de jubileumweek een tentoonstelling geopend
in de Lakenhal over het werk van de 17c ecuwse
stadsarchitect Van der Helm, in dc Univcrsitcits
Bibliotheek een tentoonstelling van minder beken
de prenten en tekeningen uit de verzameling Bodel
Nijenhuis en in de stad verklaarden verscheidene
winkeliers zich bereid hun etalages, zo mogelijk be
trekking hebbend op „Oud Leiden", op een bijzon
dere wijze te verzorgen. Er was een wedstrijd
voor de schoolj eugd en aan het Stadsbestuur heeft de
Vereniging een paar zwanen aangeboden, ten einde
het oude stadsrecht van zwanendrift weer tot nieuw
leven te wekken. Uit alles blijkt wel, dat „Oud Lei
den" de sympathie heeft van brede lagen der bur
gerij en dat is ook nodig voor een vereniging die
zich ten doel stelt de heemschutgedachte zo ver
mogelijk uit te dragen.
„BEELDEN UIT BRABANT"
Bij wijze van bestelkaart is een exemplaar uit dc
serie van 150 prentbriefkaarten van culturele ob
jecten in Noord-Brabant, die door de kunstfoto
graaf Martien Coppens te Eindhoven in opdracht
van het bestuur van het Provinciaal Anjerfonds
Noord-Brabant is samengesteld, bij dit nummer
van „Heemschut" gevoegd.
Met het uitgeven van deze serie streeft genoemd an
jerfonds een tweeledig doel na: enerzijds wil het al
dus een cultureel verantwoorde serie prentbrief
kaarten in omloop brengen, anderzijds hoopt het op
de lange duur zijn financiële middelen door ver
koop der kaarten te versterken.
De serie van 150 kaarten is in een aantal kleine
series van 5 kaarten onderverdeeld. Zij omvat 30
91
