Het werd gebouwd in 1575 door
een Deventer koopman Herbert
Dapper, lid van het Schonevaar-
dersgilde, dat 3 haringen in zijn
wapen voerde, vertoont de stijl
van Vredeman de Vries en is een
der fraaiste en bestbewaarde 16de
eeuwse renaissancegevels in ons
land. De brede zijgevel heeft een
dakkapel met hijsblok, hetgeen
zijn vroegere bestemming als
koopmanshuis nog accentueert,
terwijl de achterkant veel een
voudiger als het front, het wei
nig voorkomende type van de
schoudergevel laat zien en toch
ook nog met een gevelsteen prijkt.
Zo staan Waag en 3 Haringen nu
in hethartvanDeventernietalleen
als getuigen uit het verleden, maar ook als sym
bolen van het heden: de levende handels- en in
dustriestad die Deventer in het heden is bezint zich
toch ook op haar verleden, schut haar historisch
heem en het is een voldoening en verheuging te
kunnen constateren, dat gemeentelijke overheid,
verenigingen en particulieren hier samen gaan en
tezamen staan voor het behoud van waardevolle
cultuurmonumenten.
Ir W. P. C. Knuttel
DE RESTAURATIE VAN OUDE BOUWWERKEN
TE DEVENTER, 1945 195 1.
Het bezit van twee bruggen over de IJssel is voor
Deventer in de laatste oorlogsjaren een groot risico
gebleken. In meer dan 20 bombardementen hebben
de geallieerde vliegtuigen getracht deze bruggen te
vernielen. Het is hun niet gelukt, doch aan de stad
is grote schade toegebracht, van de 11000 woningen
bleven er slechts 2500 geheel onbeschadigd. Naar
verhouding hebben de oude bouwwerken, waaraan
Deventer nog rijk is, weinig geleden. Van de
Grote of Lebuinuskerk werden de meeste raam-
traceringen ingedrukt, doch overigens werd, be
halve aan het glas, weinig schade aangebracht. De
Bergkerk stond nog gaaf te midden van de puin
hopen. Een huizencomplex aan de Nieuwe Markt
ging totaal in puin, doch de fraaie aangrenzende
17de-eeuwse huizen bleven behouden. Zo zijn er
meer voorbeelden op te noemen. Het verlies van
oude bouwwerken beperkt zich tot 2 huizen uit de
eerste jaren van de 17de eeuw, die totaal verloren
gingen.
Wel leden verschillende panden meer of minder
ernstige schade. Voor de meeste is deze schade in
winst omgezet, doordat zij niet hersteld zijn in de
vooroorlogse toestand, doch tevens grondig geres
taureerd. De daartoe nodige gelden zijn uit ver
schillende bronnen gekomen. De rijksbijdrage in de
oorlogsschade, hoe welkom ook, was meesttijds to
taal onvoldoende. In enkele gevallen werd door
Rijksmonumentenzorg een subsidie verstrekt, doch
deze bron droogde vrij spoedig op. Grote waarde
ring verdienen die huiseigenaren, welke belangrijke
bedragen uit eigen middelen beschikbaar stelden
enige aannemers, die uit liefde voor het werk uiterst
schappelijk waren, en niet minder het gemeente
bestuur van Deventer, dat door renteloze voor
schotten of leningen enkele van de belangrijkste
restauraties mogelijk maakte.
Inmiddels kwam in 1948 de stichting „Oud-De-
venter" tot stand, met het doel door bescheiden
bijdragen of leningen de restauratie van kleine ob-
44
2s"'
De muur met de koperen ketel.
Bronnen: „Het Waaggebouw te Deventer", door W. Uyten-
houdt, in Techn. Gemeenteblad Mrt/April 1934; „De Waag,
eertijds brandpunt, thans behoedster van Deventer's historie"
door G. J. Lugard in Dev. Dagbd. 9 April 1938.
