UIT HEEMSCHUT'S LEDENKRING
94
„Harakkamylly" te Ylistaro
LXXXI
MAG HET HISTORISCHE KARAKTER
VAN GOUDA WORDEN AANGETAST?
Onder deze titel heeft ons lid, de Oudheidkundige
Kring „Die Goude" te Gouda een brochure het
licht doen zien over de dempingskwesties daar ter
stede, waarover onze lezers in het Juni-nummer van
ons blad al het oordeel van Heemschut hebben kun
nen horen. Het is jammer dat deze brochure niet eer
der heeft kunnen verschijnen, voor de Vroede Vade
ren van Gouda met 23-2 stemmen het fatale besluit
tot demping namen. Misschien had het goed gefun
deerde en met enkele zeer fraaie foto's van de be
dreigde grachtjes voorziene betoog nog enkele voor
standers van demping tot betere gedachten kunnen
brengen. Laten wij hopen dat het nog zijn invloed op
de beslissing van Gedeputeerde Staten moge hebben,
bij welk College ook Heemschut protest tegen het
dempingsbesluit indiende. De argumentatie loopt pa
rallel met wat ook wij betoogdenhet typische karak
ter van de oude stad wordt aangetast, onvervangbare
schoonheid gaat te loor, verkeerstechnisch en stede
bouwkundig is van de demping geen verbetering te
verwachten, en de kosten van de gevolgen der dem
ping op de slappe bodem van de stad voor de aan het
water gelegen gebouwen zijn niet te overzien. D001-
dat de Kring als plaatselijke instelling over gegevens
en cijfers beschikken kon die Heemschut niet kende,
is zijn argumentatie vooral door zijn technische en
financiële beschouwingen uiteraard nog overtuigender
dan wat Heemschut in zijn adres betogen kon.
Twee opmerkingen van meer algemene aard hebben
mij in dit boekje als bijzonder juist getroffen. In de
ger gelegen deel van het terrein werd nog een vij
vertje aangelegd en een speelplaats voor de kinde
ren. Toen in 1941 op het terrein een toren moest
worden gebouwd voor militaire doeleinden ver
kreeg de heer Nordstrom toestemming om rondom
de toren een balkon te laten aanbrengen, zodat
deze toren nu, in vredestijd, dienst doet als café en
uitzichttoren. In het najaar lopen de molens nogal
eens averij op, welke steeds weer is hersteld. De
molens zijn thans geheel compleet. In de herfst
laat men de molens voor de aardigheid altijd de
nieuwe tarwe malen ten behoeve van een vrouwen
vereniging in de stad. Op de deur van iedere molen
is een plaat aangebracht waarop vermeld staat uit
welke streek de molen afkomstig is en van welk ty
pe hij is.
De heer Nordstrom is thans de vijf en tachtig jaar
reeds gepasseerd. Hij heeft de heuvel met zijn mo
lens aan de stad Uudenkaupungin geschonken,
welke zich verbonden heeft om het onderhoud van
alle molens voortaan op zich te nemen.
eerste plaats de opmerking, dat het verkeerd is te
denken dat verkeer steeds bevorderlijk is voor het
zakenleven. Integendeel: in vele steden worden de
voornaamste winkelstraten voor allerlei verkeer af
gesloten, wat het rustig winkelen bevordert. Een stad
wordt niet doods, als men het verkeer dat er niet per
se behoeft te zijn er omheen leidt. Dat onze oude ste
den en stadsgedeelten niet berekend zijn op een ver
keer met de moderne autobussen en vrachtauto's is
iets wat een kind zien kan, en het daarom maar gaan
dempen en afbreken is een verkeerde en tot mislukken
bestemde poging om een oplossing van deze incon
gruentie tussen verkeer en stadsaanleg te vinden. Men
kan en mag toch maar in Gouda en elders niet de ge
hele oude stad als verkeersverbetering gaan afbre
ken! En dan trof mij de juiste beschouwing over het
verschil tussen het oude verkeer te water en het mo
derne per vrachtauto. De scheepvaart hield en houdt
rekening met de breedte en diepte van het vaarwater,
en neemt zijn vracht slechts aan tot zo ver als zijn
schip dit bevaren kan. De vrachtauto neemt elke
vracht aan, en tracht de bestemming daarvan te be
reiken door zich met zijn voertuig tot in de nauwste,
bochtigste en slechtst bestrate straten en wegen te
dringen. Bij moeilijkheden hierbij klaagt hij dan over
verkeersbelemmeringen en eist verwijdering daarvan.
Zoals in het buitenland (Amerika) al vaak geschiedt
zal men er ook bij ons toe moeten komen, de grote
vrachtauto's en opleggers uit de binnensteden te we
ren, en overlaadstations in te richten, waar voor de
kleinere plaatsen of de binnensteden der grotere
plaatsen bestemde goederen overgeladen kunnen
worden op kleinere vervoermiddelen. Zoals ik vroe
ger al eens gezegd hebhet is niet nodig steeds maar
stadsschoon op te offeren aan het verkeer,- het wordt
tijd het verkeer bij te brengen dat het een toontje
lager zingen moet en zich aan te passen heeft aan het
bestaande stadsschoon! J. A. B. de H.
