JAARVERSLAG VAN DE COMMISSIE HEEMSCHUT EN DE JEUGD
September 1950September 1951
89
nieuwe leden traden toe de heren J. H. Roggeveen en Ir
F. Ottevanger.
In Noord-Brabant bedankte de heer Jungerius, Directeur
van de Provinciale V.V.V. wegens vertrek naar het buiten
land. In zijn plaats kwam de heer J. Th. M. Bruens, Direc
teur van de Bossche V.V.V., die tevens zitting heeft in de
Raad van Overleg.
In Friesland stelde zich onze gehele Commissie demissionnair
in verband met de voorgenomen reorganisatie van de Pro
vinciale Friese Schoonheidscommissie, waardoor de mogelijk
heid werd geopend in deze laatste commissie een afdeling van
5 of 6 leden te benoemen, die de speciale Heemschutbelan-
gen betreffende Stad en Dorp zou behartigen. Deze leden
zouden, op voordracht van het Bestuur van de Bond Heem
schut, door de Commissaris worden benoemd. Deze Afdeling
zou dan tevens zijn de Sub-commissie Stad en Dorp van de
Bond Heemschut.
Hoewel het Bestuur van Heemschut dit voorstel van de Com
missaris op hoge prijs stelde, meende het toch deze oplossing
met te kunnen aanvaarden omdat het niet wenselijk werd
geacht dat een door het particulier initiatief in het leven
geroepen orgaan deel uitmaakte van een ambtelijke com
missie.
Door de Bond Heemschut wordt thans een onafhankelijke
sub-commissie Stad en Dorp in Friesland gevormd, waartoe
de heren Ir G. J. A. Bouma, K. M. v. d. Kooi, Ir Ch. C. v. d.
Vlis en Dr A. Wassenbergh reeds toetraden.
Het goede voorbeeld van de Provincie Noord-Brabant inza
ke de overkoepeling vond in andere, provincies töt nog toe
geen navolging.
Het aantal bijzondere gevallen, waarin onze Commissie op
trad als beschermer van de schoonheid van Stad en Dorp
nam steeds toe.
De commissie Zeeland boekte o.a. een succes inzake het be
houd der z.g.n. Godskamertjes te Zieriksee.
De doorbraak nabij de Beestenmarkt te Goes had 'de bijzon
dere aandacht der Commissie. Aangezien het uitbreidings
plan in handen is van Ir A. v. d. Steur mag een goede op
lossing verwacht worden.
De inventarisatie in deze provincie is, dank zij de voortva
rendheid van onze Commissie, geheel gereed.
De demissionnaire Commissie in Friesland meldde het vol
gende
Mede door haar werkzaamheid werd enige verbetering be
reikt bij de onvermijdelijke demping der Oostervaart in St
Anna Parochie.
Een bezwaarlijke doorbraak van het hoog Bolwerk te Bols-
ward naar de grote Dijlakker werd voorkomen.
Een dempingsquaestie te Ternaard is nog onbeslist.
De wegverbetering te Sloten, waaraan ernstige acsthetischc be
zwaren verbonden zijn, zal waarschijnlijk worden opgeschort.
Aan de restauratie van het Alma Tadema-huis te Dronrijp zal
door Gedeputeerde Staten subsidie worden verleend.
Een woord van grote erkentelijkheid aan de aftredende
Commissie in deze provincie is hier zeker op zijn plaats.
In Noord-Brabant werd met succes strijd gevoerd tegen ont
sierende reclame.
De Commissie aldaar trad dit jaar als gastvrouw op voor on
ze algemene jaarvergadering, waaraan een zorgvuldig voor
bereide excursie voorafging. De Voorzitter van onze Com
missie, de Burgemeester van Vught, stelde de raadzaal voor
deze vergadering beschikbaar.
De Commissie Zuid Holland had o.a. bemoeienis met de
korenmolen te Den Bommel, adviezen betreffende voorge
nomen dempingen te Gouda en te Woerden, de Rode Brug
te Brielle, particuliere stoepen te Geervliet, de beplanting
der Ring te Nieuwe Tonge en de restauratie van de kerk te
Ter Heide.
De genoemde voorbeelden vormen slechts een greep uit de
vele onderwerpen die de aandacht onzer commissies hadden.
Het is niet mogelijk in dit verslag een volledig overzicht te
geven van alle quaesties die zich in het afgelopen jaar hebben
voorgedaan.
Wij besluiten met dank te brengen aan alle Sub-Commissies
voor hunne medewerking aan de grote taak die de Commis
sie Stad en Dorp op zich heeft genomen.
De Secretaris
Ir F. H. WARNAARS
Binnen het kader van de haar ten dienste staande middelen
heeft de Commissie „Heemschut en de Jeugd" er naar ge
streefd ook in het afgelopen jaar de verspreiding van de
heemschutgedachte onder de jeugd te bevorderen.
In de vergaderingen van de Commissie en haar Dagelijks
Bestuur is bij herhaling gesproken over de mogelijkheden tot
uitbreiding van de werkzaamheden der Commissie en de
wegen, die ingeslagen zouden moeten worden om vooral in
onderwijskringen en vrije jeugdbeweging meer belangstelling
te kunnen verkrijgen voor de doelstelling der Commissie.
Ofschoon de besprekingen in dit opzicht niet dadelijk tot het
gewenste resultaat hebben geleid en een zoeken naar de op
lossing geboden blijft, kan met voldoening geconstateerd
worden, dat verschillende activiteiten der Commissie met
succes bekroond werden. Met name moet hier genoemd wor
den het resultaat van de reeds in 1949 en najaar 1950 voor
bereide opstelwedstrijd voor de leerlingen der Kweekscholen
in Nederland. Over de opzet en het doel is in het verslag over
het vorige jaar uitvoerig gesproken, zodat hier volstaan kan
worden met enkele mededelingen betreffende de uitslag.
De Jury, bestaande uit de heren J. A. van Lakerveld, Refe
rendaris, Chef van het Bureau Opleiding en Examens van de
Afdeling Lager Onderwijs van het Ministerie van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen, J. J. Chr. Starkenbrug,
Rijksinspecteur L.O. en F.C. de Joode, Ressort Inspecteur
L.O. respectievelijk te Den Haag, Rotterdam en Den Haag,
kreeg het werk ter beoordeling van 20 inzenders (sters) of
groepen van inzenders (sters).
Ofschoon groter deelname was verwacht, het gezamenlijk
aantal leerlingen der derde klassen van de Kweekscholen be
draagt ongeveer 2800 meende de Jury, dat het ingezonden
werk zeer verzorgd was. In een uitvoerig rapport Hebben de
Juryleden verslag gedaan van de wijze, waarop zij h'et werk
beoordeeld hebben, de tekortkomingen en de voorbeelden
van uitstekende verwerking medegedeeld. Dc vraag, welke
inzending- voor de eerste prijs in aanmerking kwam, leverde
geen moeilijkheid op, omdat het werk van de groep leerlin
gen der Rijkskweekschool te Middelburg, ingezonden onder
het motto Luctor et Emergo, in compositie en uitwerking al
de andere inzendingen verre overtrof. Met een waarderende