jaar na de stichtingsdatum van
de houten, aan de Heilige Maagd
en later aan St Ursula gewijde
kerk werd reeds met de bouw van
een stenen kerk begonnen De
bouwgeschiedenis van deze Nieu
we Kerk wordt U uitvoerig be
schreven in het boek van architect
van der Kloot Meyburg, wiens
vader de restauratie leidde. Deze
hier weer te geven zou ons te ver
voeren De toren werd tussen 1396
en 1496 gebouwd
Zoals te doen gebruikelijk was, lag
de kerk op een eigen erf, was zij
door een kerkhof omgeven, dat
verschillende malen werd uitge
breid; in 1433 ,,voir den Thoren"
en in 1493 aan de Zuidzijde; „die Kerck-mees-
ters costen omtrent IX ofte X huysen omtrent die
Kerck ande Zuyd-zyde, die zy deden ofbreecken
omt Kerckhoff te vermeerderen". Zo als aan de
Noordzijde thans nog bebouwing staat tussen de
kerk en de Voldersgracht, zo heeft er dus aan de
Zuidzijde ook bebouwing gestaan Waarschijnlijk
hield deze aankoop mede verband met de plannen
om de Zuidelijke dwarsbeuk nog uit te breiden,
een plan dat nimmer verder is gekomen dan tot
de funderingen
Eerst in 1436 werd door hartog Philips van Bor-
gonje, graaf van Holland blijkens een handvest van
dat jaar aan Delft „om zekere diensten aan hem
„bewezen, en wel bijzonderlijk om de vrijwillige
„reparatie die zij ten haren kosten aan zijn gevan-
„genhuis hadden gedaan, haar uit dien hoofden
„het martveld" geschonken Het
eigendomsbegrip is in vroeger
eeuwen anders te verstaan dan in
onze tijd De schenking hield
veeleer een verkregen pachtrecht
in Hierop duidt ook de instelling,
dat de bewoners van het markt
veld „Gravenhuur" moesten be
talen, een soort pachtvergoeding,
die aanvankelijk aan de graaf,
later aan de stad verschuldigd
was Deze Gravenhuur werd tot
1795 door de marktbewoners be
taald; eerst bij de komst van de
Fransen werd dit oude recht afge
schaft
Interessant voor de geschiedenis
van de markt is tenslotte nog dat
„Ao 1483 in de Winter worde die
„beneen Kercke wel een bier-
„tonne gehoecht met aerde, ende
ttuit nir 111.1?
ttili (HUM !tt
Dc Markt te Delft, huidige toestand
„alle die Outaren mit die sitselen worde oeck dair
„nae gehoicht, ende alle die Kcrckdoren mosten
„verset wesen, ende Jairs dair an dede die stede
„tMarkt-velt hoegen, ende tKerckhoff moster oeck
„nae gehoicht wesen" Deze ophoging is bij ver
schillende lijst-profielen om de kerkdeuren nog
te zien
De brand van 3 Mei 1536, die drie kwart van de
stad in de as legde en de ontploffing van het kruit
huis in 1654 (dat in de Noordwesthoek van de stad
was gelegen), waardoor de bij de brand van 1536
gespaarde stadswijk verloren ging, brachten weinig
stedebouwkundige veranderingen in Delft met zich
mede en geen aan het marktplein. De brand van
de rond het Oude Steen in de loop van jaren als
raadhuis gebouwde opstallen in 1618 gaf in dat
jaar aan de Zuidzijde van de Grote Markt een
Plan voor de Markt te Delft van 1934
65
i ax
oorSi