schenen en verdwijnt nog naar
onbekende bestemming.
Inmiddels werden andere delen
voorbereid We zouden Heem-
schutonderwerpen kiezen en daar
voor de allerbeste auteurs. Al
spoedig verscheen het opvolgende
deel, ,,De oude vestingwerken van
Nederland", door W. H. Schuk-
king. De directeur van het Rijks
bureauvoor de Monumentenzorg,
JhrDrE. van Nispen tot Sevenaer
werd gevraagd een deel te maken
over de Nederlandse kastelen en
waarlijk, hij deed 't, ondanks zijn
overdrukke werkkring Aan Prof
W van der Pluym werd gevraagd
Aan ieder ander zou hij geant
woord hebben: ik heb geen tijd
Maar voor Heemschut deed hij 't,
maakte „het Nederlandse binnen
huis en zijn meubels", en zei later
„Zeg Kok, ik heb er nog geld
voor gekregen ook".
Zo werden ze geleidelijk aan 't
werk gezet, al die stille stuw
krachten, die geen uur verspillen,
die werken zo lang 't dag isDr
Mr J Belonje met een deel over
oude gevelstenen, dat door mij
gedoopt werd„Stenen charters"
G. N. Honig over „De vroege
Middeleeuwen in Holland"; Dr
E. H. ter Kuile over „De torens
van Nederland"; Dr Ir J T. P.
Bijhouwer over de „Nederlandse
tuinen en buitenplaatsen"Jhr Dr D P M. Gras-
winckel over de „Nederlandse hofjes".
Ze hadden er allemaal aardigheid aan om te schrij
ven over de Nederlandse „dit" en de Nederlandse
„dat" en de boekjes gingen Nederland door en wie
het nog niet goed wist te leren, dat er nog een Ne
derland bestond en bestaat
Willem Bogtman maakte een deel over glasschilder
kunst, Mr A Bouman over de orgels, Ferd Tim
mermans over de Iuidklokken en beiaarden
De manuscripten en de illustraties leverden veler
lei ervaringen Als uitersten: het manuscript voor
het eerste deel was zo miserabel geschreven, dat
de typiste, die het leesbaar vertalen moest, 't zon
der vergrootglas niet lezen kon; voor het deel:
„Het Nederlandse schrift" van R J. Ouwejan was
't zulk een stuk kostelijke calligraphie, dat 't spijtig
was om dit in de zetterij te brengen.
*-
Niet alle bekwame vakkundigen bleken even be
kwame auteurs te zijn. Als enkele uitersten: voor
het deel van Mr J W. Frederiks over Neder
landse penningen ging het manuscript zonder één
correctie naar de drukkerijvoor het deel van
E. van Houten over Amsterdamse merkwaardig
heden kwam een pak blauwe schoolschriften met
over vele jaren vergaarde notities, welke door de
secretaris van de Redactie der Heemschutserie tot
een manuscript werden gemaakt, daarom staat in
't voorbericht: Uit zijn schat van gegevens werden
de Amsterdamse merkwaardigheden „persklaar"
gemaakt. Voor het deel Haarlem door Mevr Wed
J. M. Sterck-Proot was het manuscript zo slecht
van taal en zo stijf in elkaar getypt, dat vele vellen
„persklaar" gemaakt werden Ik was bang, dat ze
kwaad zou worden en liet het de uitgever erheen
zenden. Maar er kwam een allerliefste brief van
15
Amsterdam, Prinsengracht hoek Brouwersgracht, waarvan sloping door ingrijpen
van Heemschut voorkomen werd. joto Lichtbeeldemnstituut, A'dam