VERSLAG VAN DE WERKZAAMHEDEN
VAN DE COMMISSIE „DE WEG IN HET LANDSCHAP"
SEPTEMBER 1949 TOT SEPTEMBER 1950
MottoVigilare necesse est.
In de strijd des levens gaan idealen en schoonheid
het snelst ten onder, omdat voor beide begrippen
nimmer een algemeen erkende en door een ieder
aanvaarde definitie werd gevonden en zij in hun
veelvoudigheid wel een kostbaar individueel be
leven, doch nimmer een uniformiteit voor de massa
zullen zijn. Schoonheid, welke voor de een een
levensbehoefte is, wordt door de ander als over
tolligheid beschouwd. En aangezien de Commissie
W.I.L. zich als haar bescheiden taak heeft gesteld
het waken voor en de bevordering van de schoon
heid van de weg in het landschap in de ruimste
zin, zal zij waakzaam en strijdbaar moeten blijven.
Nog altijd liggen daar als etterende plekken in het
landschap en vermenigvuldigen zich de vuilstor-
tingen, de opslagplaatsen van materialen en oud
roest. De W.I.L. vestigde de aandacht van Ged.
Staten van Noordholland op de autobelt aan de
noordzijde van de weg Aalsmeer-Uithoorn en van
de stadsvuilbelt en oud roest-opslagplaats langs de
in het Z. Purmerend binnenkomende weg. Zij
schreef Ged. Staten van Zuid-Holland over de
autobelt bij Willemsdorp en de opslagplaats van
oude tramwagens ten Z. van IJsselmonde.
Gelukkig kan melding worden gemaakt van een
Besluit van Ged. Staten van Noordholland, waar
bij de auto-opslagplaatsen van Hartendorp en
Bontekoe aan de weg Amsterdam-Bussum omplant
en naamsvermeldingen van enorme afmetingen
verwijderd moeten worden.
De autobelt te Driebergen zal vermoedelijk naar
een minder in het oog vallend terrein elders worden
verplaatst.
Nog altijd worden een groot aantal landelijke en
landschappelijk fraaie landwegen aan een of beide
zijden begeleid door houten bokpalen voor tele
foon- en laagspanningsleidingen een palenwee van
't ergste soort, dat zich bovendien uitbreidt.
Op voorstel van onze Commissie heeft de Bond
Heemschut bij Ged. Staten der Provinciën en bij
de Afd. Telefonie der P.T.T. aangedrongen op zo
spoedig mogelijke vervanging van deze ontsierende
objecten door ondergrondse kabels.
Nog altijd bedreigen een aantal voorgenomen
dempingen het stads- en dorpsschoon. Het zijn
steeds weer dezelfde motieven, die voor demping
worden aangevoerd n.1. watervervuiling, hoge
onderhoudskosten van kademuren en verkeers-
noodzaak.
Heerenveen besloot gelukkig de Schoterlandse
Compagnonsvaart niet te dempen, doch de be
dreiging van de Lits te Rottevalle~is nog niet afge
wend en St. Anna Parochie wil de Oostervaart
dempen.
In Woerden wordt demping van de Oude Rijn
overwogen (een kleine Commissie gevormd door
de W.I.L.zal de Bond hieromtrent adviseren).
Breda zag reeds een gedeelte van zijn schilder
achtige binnenhaven verdwijnen, en thans is een
volgend gedeelte aan de beurt (de foto in het Juli-
nummer van „Heemschut" spreekt voor zichzelf!).
In Gouda zijn ook dempingsplannen. Onze Com
missie is van mening, dat een gaaf stads- en dorps
beeld, gevormd door een complex van bouwwer
ken, straten, wateren en beplanting, in bepaalde
gevallen als waardevol monument dient te worden
beschouwd en als zodanig recht heeft op de belang
stelling van de Monumenten Commissie en op de
waakzaamheid van de Provinciale Besturen.
Nog altijd en in toenemende mate worden stads
en dorpsbeelden verstoord door ontsierende recla
mes; vooral in kleine landelijke gemeenten.
Het beplakken met tijdelijke reclames van elk on
bewoond object, dat zich daartoe leent, is van een
onbeschrijfelijke goorheid transformatorhuisjes,
pompgebouwtjes, loodsen, schuttingen e.d. moeten
het ontgelden. De W.I.L. is bovendien van mening,
dat talrijke transformatorgebouwtjes architecto
nisch bijzonder lelijk zijn en voorts op plaatsen
worden gezet waar zij misstaan; inbouwen in of
achter bestaande gebouwen en omplanting, is een
vereiste.
De landschappelijke behandeling van wegen heeft
steeds de aandacht. Naar aanleiding van de weinig
fraaie wegverbeteringen op Terschelling, heeft de
Commissie aan Ged. Staten van Friesland ver
zocht, aan de beplantingen bijzondere aandacht
te doen besteden.
Aan Ged. Staten van Noord-Brabant is nogmaals
met klem verzocht de Pettelaersdijk en de daaraan
gelegen oude schans, tussen 's-Hertogenbosch en
St. Michielsgestel, intact te laten.
Het gemeentebestuur van Maartensdijk wenste
een rijwielpad langs de westzijde van de weg