meente beschikt over een dienst
die in staat geacht kan worden
deskundige voorlichting te geven.
En dit is vooral bij kleinere ge
meenten meestal niet het geval; de
kosten van een dergelijk apparaat
zou de gemeentebegroting al te
zeer bezwarenrBovendien worden
alleen monumenten beschermd,
geen stadsbeelden, huizengroe
pen, e.d.
Provincie
In hoofdzaak zijn er twee wegen
waarop de provinciale regelingen
en het werk van Heemschut elkaar
kunnen ontmoeten.
De eerste is die van het waken
tegen ontsiering van het landelijk
gebied der Provincie. Bijna elke
Provincie heeft een of meer ver
ordeningen uitgevaardigd, waarin
verbodsbepalingen zijn opgeno
men tegen het hebben of aanbren
gen van ontsierende reclame, tegen
het bouwen van zomerhuisjes in
watergebieden, tegen zandafgra-
vingen, verveningen, enz. of tegen
het gebruik van gronden voor op
slagplaatsen, autokerkhoven, enz.
Hoewel het meest ontsieringen
van tijdelijke aard zijn, waartegen
hier te velde wordt getrokken, valt
het zeer toe te juichen, dat de
overheid zich hiermede op zo in
tensieve wijze bezighoudt; deze
verordeningen kunnen voor het
werk van Heemschut van veel nut zijn.
Van wijder strekking echter zijn de provinciale
regelingen, die op het welstandstoezicht in het al
gemeen betrekking hebben.
Zoals boven reeds werd vermeld beschikken de
meeste grote gemeenten over een welstandstoe
zicht, dat aan een schoonheidscommissie is opge
dragen. Voor kleinere gemeenten is dit echter een
te kostbaar apparaat. Het is de taak van de Pro
vincie deze leemte aan te vullen.
Uit het hierbij gevoegd overzichtsstaatje blijkt dat
de meeste Provincies een dienst of een commissie
van deskundigen in het leven hebben geroepen, die
tot taak heeft alle nieuw ingediende projecten te
keuren. De bevoegdheid om de plannen af te wij
zen of goed te keuren is bij verordening geregeld
en het is van ondergeschikt belang of het Provin
ciaal Bestuur zich daarbij door een particulier
lichaam of door een overheidsinstantie schoon
heidscommissie laat voorlichten. In verschil
lende Provincies maakt men dan ook gebruik van
bestaande verenigingen of instituten, die in des
kundigheid niet voor een overheidsdienst behoeven
onder te doen. De kosten worden gedekt door een
"yvinciale subsidie en door geldelijke bijdragen
van kleinere gemeenten, die op deze wijze ook van
deze adviesbureaux kunnen profiteren.
Tenslotte dient nog de aandacht te worden ge
vestigd op het orgaan, dat in elke Provincie is in
gesteld, n.1. de Provinciale Planologische Dienst.
Door middel van het streekplan en door toezicht
op de uitbreidingsplannen kan dit orgaan veel tot
het behoud van stads- en landschapsschoon bij
dragen, terwijl het tevens vaak als deskundig ad
viesbureau optreedt bij vraagstukken van aesthe-
tische aard. Wordt vervolgd).
39
Het Begijnhof te Amsterdam, behouden schoonheid.
foto Heemschut