TOK KOOT
OP HEEMWAGHT
Ontsierende reclame
De geleidelijke toeneming van ontsierende recla-
me's, in het bijzonder in steden en dorpen, nood
zaakt de Bond Heemschut opnieuw het geweer aan
de voet te zetten. Een nieuwe vorm van reclame,
welke de laatste tijd in de mode is gekomen betreft
reclameborden, welke met medewerking van de
plaatselijke overheden bevestigd worden aan licht
masten, palen van de electrische bovengeleiding
der trams, enz.
Gezien het gewaardeerde streven van vele gemeen
tebesturen om het aantal palen in hun gemeente
zoveel mogelijk te beperken en die, welke noodza
kelijk zijn zodanig op te stellen en kleuren, dat zij
zo min mogelijk opvallen, menen wij, dat het aan
brengen van reclameborden, juist aan deze palen,
inconsequent en verwerpelijk is. Immers deze bor
den hebben de pretentie te dienen als blikvanger en
de aandacht te trekken.
Uitgaande van het standpunt, dat in bepaalde
stadsdelen, bv. die met een uitgesproken city-ka
rakter, het aanbrengen van reclames toelaatbaar
geacht moet worden, mits deze voldoen aan be
paalde eisen van kleur, vorm en afmetingen, me
nen' wij, dat toch ook hier een zekere bescheiden
heid in acht genomen moet worden.
Ten aanzien van het aanbrengen van reclame
borden in de buitenwijken van steden en in dorpen
menen wij, dat in vele gevallen gezondigd wordt
tegen de eisen van goede smaak.
Het voorgaan van de overheid in het aesthetisch
verzorgen van onze mooiste stadsdelen moet van
groot belang worden geacht. Het financiële voor
deel dat dergelijke reclame's opleveren mag niet
van invloed zijn op de zorg voor het stadsschoon.
Deze overweging is het Dagelijks Bestuur van de
Bond Heemschut aanleiding geweest zich te wen
den tot Gedeputeerde Staten in de elf provinciën.
Intussen deelden Gedeputeerde Staten van Over
ijssel mede, dat deze aangelegenheid de volle aan
dacht heeft. Zodra op een door deze Staten nieuw
vastgestelde verordening de vereiste goedkeuring
zal zijn verkregen, zal tegen het door ons gesigna
leerde euvel beter kunnen worden opgetreden.
Gedeputeerde Staten van Friesland melden, dat,
aangezien de provincie Friesland geen palen van
bovengeleidingen' voor electrische trams heeft, ook
het euvel der paalreclame's zich niet voordoet. De
bestaande provinciale verordening tot wering van
inbreuk'op de schoonheid van stad en land werkt
in dit opzicht, althans wat de dorpen en het lande
lijk gebied betreft, voldoende preventief. In een
aantal bebouwde kommen van meer dan 5000 in
woners is niet deze verordening, doch een gemeen
telijke verordëning van kracht. Ook hier worden
de paalreclames niet dan uiterst zelden en dan,
naar het Gedeputeerde Staten voorkomt, steeds op
verantwoorde wijze gebezigd.
Gedeputeerde Staten van Noordholjand berichten
reeds meermalen de aandacht van gemeentebestu
ren in de provincie te hebben gevestigd op ontsie
rende reclames, aangebracht binnen de bebouwde
kommen der gemeenten, waartegen op grond van
de vigerende „Reclameverordening Noordhol
land" niet kan worden opgetreden. Een en ander
heeft ten gevolge gehad, dat in de politieverorde
ningen of reclameverordeningén van onderschei
dene gemeenten reeds bepalingen voorkomen, op
grond waarvan door Burgemeesters en Wethouders
dier gemeenten maatregelen tot verwijdering dier
reclames kunnen worden genomen. Bij circulaire
van 10 Augustus 1949, afd. I no. 77 hebben Gede
puteerde Staten de gemeentebesturen, welke nog
niet over dergelijke verordeningen beschikken, uit
genodigd de vaststelling van bepalingen tot het
weren van ontsierende reclames alsnog bij de Raad
hunner gemeente te bevorderen.
Gedeputeerde Staten van Groningen .delen mede
volkomen met onze klacht in te stemmen. Zij heb
ben in het schrijven van de Bond Heemschut aan
leiding gevonden, dit in zijn geheel over te nemen
en als circulaire toe te zenden aan de gemeenten in
de provincie Groningen met de mededeling dat ook
zij van oordeel zijn, dat deze soort reclames bij on
beperkte toepassing stads- en dorpsschoon ernstig
bedreigt. Zij dringen er daarom bij de gemeente
besturen op aan bij voorkomende gelegenheden
aan dit gevaar de nodige aandacht te besteden.
Vervanging granietkeien door klinkerkeien
Een nieuw gevaar bedreigt het karakter van de
kleine steden en dorpen. Het wordt gevormd door
opkopers, die gemeentebesturen aanbieden om de
bestaande granietkeibestrating gratis te vervangen
door klinkerkeien, mits de afkomende granietkeien
geëxporteerd mogen worden. De betere en fraaiere
81
