BOEKBESPREKINGEN
K. ter Laan. [samengesteld door] FOLKLORIS
TISCH WOORDENBOEK VAN NEDERLAND
EN VLAAMS BELGIE, Uitg. G. B. van Goor
Zonen's Uitgeversmij. N.V. 503 blz.
Ter Laan heeft het aangedurfd een trefwoorden-
boek van onze volkskunde te schrijven en daarmee
heeft hij allen, wie de heemschut van het land lief
is, aan zich verplicht. Als wij ons vermeten over
deze ontzaglijke arbeid opmerkingen te- maken
dan zijn deze geenzins bedoeld als critiek, maar
als wensen voor een volgende druk. Op blz. 137
staat als enige activiteit van de Bond Heemschut
vermeld diens tentoonstelling uit 1934. Wij menen,
dat de activiteit van de Bond hiermee tekort ge
daan wordt en zullen de samensteller van gegevens
voorzien, opdat de lezer ook duidelijk worde, dat
men zelf mee kan doen als buitengewoon lid. De
naam luidt verder Bond Heemschut en het stich
tingsjaar is 1911 en niet 1910.
Amsterdam komt er kaal af, is er niet een legende
van de stichting [met de kogge] en is het verhaal
van het zondige begijntje en haar graf op het
Begijnhof niet vermeldenswaard? Waarom zo
weinig opschriften op Amsterdamse gevels en
uithangborden vermeld Men denke aan het huis
met de gouden ketting op de Keizersgracht en het
huis met de bloedvlekken op de Amstel. En ver
dient de jaarlijkse grootse intocht van Sinterklaas
georganiseerd door het initiatief Comité Amster
dam [ICA] niet een extra vermelding? en wat
Vlaanderen betreft zou de legende van de bakker
van Eelco of Eeclo ook een plaats verdienen. Het
veelbewonderde schilderij daarover hangt in de
Bisschopszaal van het Muiderslot, waar in 1949
ong. 65.000 bezoekers kwamen kijken.
Overigens, nogmaals hulde voor dit werk, dat
voortaan onder handbereik zal staan
H. C. van Dockum. [door]VAN NIEU WJAARS
MORGEN t;ot oudejaarsavond in
DRENTHE, Uitgeverij ,,de Torenlaan" te Assen.
165 blz.
Een prettig leesbaar, geillustreerd boek, dat van
Nieuw- tot Oudejaar een overzicht geeft van de,
helaas deels uitgesleten, volksgebruiken in Drenthe.
Al gebeurt het wannen niet meer en het aardappel-
ploegen, al is de veenarbeid gemechaniseerd en
werden de jaarmarkten van veemarkten, gaande
weg meer pleziermarkten, en verdwenen de sche
pers met de heiden, de auteur heeft goed gedaan
zijn 25-jarige journalistieke ervaring in Drenthe
in dit boek te bundelen. Het draagt bij, ons tot een
zuiverder inzicht in het Drentse volksleven te
brengen.
Mej. A. W. J. Mulder, [door], HET KASTEEL
AMERONGEN EN ZIJN BEWONERS, Uitg.
N.V. Leiter-Nijpels, Maastricht. 193 blz.
Het monumentale 17e eeuwse kasteel Amerongen
en de geschiedenis van zijn aanzienlijke bezitters
en bewoners heeft Mej. Mulder, die wet. assistente
bij het Kon. Huis-Archief en conservatrice van-
het Oranje Nassau Museum is, op verantwoorde
wijze te boek gesteld. Maar ze deed meer, zij
slaagde er in de stof zodanige vorm te geven, dat
deze zich lezen laat als een rijke aaneenschakeling
van historische verhalen. De schrijfster heeft hier
voor o.m. kunnen putten uit het archief der Van
Reede's, dat door de familie Bentinck voor haar
95
te geraken tot een bijzondere bescherming van de „Vecht
streek", werd de Bond Heemschut door de Voorzitter onzer
commissie vertegenwoordigd.
Van belang is ook de samenwerking met de Stichting ,,Men-
no van Coehoorn". Een bezoek werd o.a. gebracht-aan de
Isabella-schans nabij 's-Hertogenbosch, met' het gevolg dat
een nota werd gezonden aan de militaire autoriteiten ten
einde deze schans voor verdere ontmanteling te behoeden.
Voorts werd de aandacht gevestigd op de militaire academie
te Breda, waar een der oude gebouwen met sloping bedreigd
werd. De voltallige Commissie Stad en Dorp Noord-Brabant
bracht daarop een bezoek aan Breda teneinde advies te kun
nen uitbrengen. Aangezien deze aangelegenheid echter thans
in behandeling is bij Monumentenzorg, wordt een actie on
zerzijds voorlopig niet noodzakelijk geacht.
Het aantal quaesties, dat door onze commissies in dit jaar
behandeld werd, nam gestadig toe. In vele gevallen werd een
gunstige oplossing verkregen veelal mede door de steun van
de zijde van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg.
Wij menen hier te moeten volstaan met te vermelden, dat
deze o.a. betreffen adviezen aan het Gemeentebestuur van
Aalsmeer (inzake een oude kwekerswoning), Amersfoort
(demping van 'een gedeelte van de tweede stadsgracht),
Brielle (bouw van een school op een bastion van de stadswal),
Gouda (dempingsquaestie), Heerenveen (demping Linden-
gracht) eri Huissen (sloping gedeelte van de stadswal).
,,'t Huys Brambergen" te 's-Graveland bleef mede door de
activiteit onzer commissie voor sloop behoed en het werd ge
restaureerd. In Aalsmeer hopen wij een overeenkomstig re
sultaat te bereiken voor het enig nog overgebleven exemplaar
van dit fraai type kwekershuis aldaar.
Het gevaar van de demping van een gedeelte van de Oude
Rijn te Woerden heeft nog steeds de aandacht van onze
commissie.
In verscheidene gevallen werd samengewerkt met de Com
missie de Weg in het Landschap. Het is te verwachten, dat
deze gezamenlijke activiteit ook in de toekomst vrucht zal
dragen.
Ir F. H. WARNAARS.
Secr. v. d. Comm. Stad en Dorp.
