DE PAKHUISBRANDEN TE AMSTERDAM
Veel is er geschreven over de pakhuisbranden in
Amsterdam, die in zo korte tijd enkele der mooiste
panden, schone voorbeelden van harmonisch bou
wen, veranderden in skeletten die gapende won
den vormen in de rhythmische gevelrijen van Ou
de Schans en Prinseneiland.
In dag- en maandbladen verschenen artikelen
waarin vooraanstaande personen verklaringen af
legden en hun visie gaven op de mogelijkheid om
dit brandgevaar te voorkomen.
Men bedenke dat onze 17de-eeuwse pakhuizen ge
bouwd werden ten dienste van de goederenhandel,
als opslagruimte van koren, zout, traan. Amster
dam heeft het voorrecht dat de vele pakhuizen
welke de stad telt meestal ongeschonden bleven en
nagenoeg alle nog in gebruik zijn, in plaats van te
verworden tot coulissen aan het straattoneel.
Voor een groot deel voldoen zij nog aan de oor
spronkelijke bestemming en bergen binnen hun
muren de producten van de levendige goederen
handel die zich aan hun voeten afspeelt en die
Amsterdams binnenstad de gezellige bedrijvigheid
geeft. Wel is de aard dier goederen veelal anders
dan in de 17de eeuw, en vindt men er thans cellu
lose en andere zeer brandbare materialen die de
moderne industrie iri grote hoeveelheden gebruikt.
Indien aan de brandbeveiliging de nodige aan
dacht wordt besteed behoeft dit geen aanleiding
te zijn om deze stoffen te weren. Maar wat te
denken van de arbeider die bij deze licht ontvlam
bare stoffen zijn sigaretje staat te roken?
Uit een verklaring van de waarnemend comman
dant van de brandweer, de heer D. Doets in het Pa
rool van 23/7.49 blijkt, dat de voorzorgsmaatre
gelen heel wat te wensen overlaten. Open doorgan
gen tussen twee pakhuizen kwamen bij voorbeeld
voor bij de panden welke op het Prinseneiland in
de as gelegd werden. Bestrijding van een eenmaal
ontstane brand is op deze wijze wel zeer moeilijk.
Het vuur verspreidt zich zosnel, dat de brandweer
voor een schier onmogelijke taak staat. Ook komt
de vraag op of het afbranden van het houtwerk bij
schilders werkzaamheden niet voorkomen kan
worden. Levert onze moderne chemie geen mid
delen op om de verf op andere wijze te verwij
deren, of spelen financiële overwegingen hier eeri
rol? De schoonheid van Amsterdam's pakhuizen
is toch niet in guldens uit te drukken!
Helaas zijn in de pakhuizen evenals in vele grach
tenhuizen kleine industrieën gevestigd. Deze exploi
tatie, die niet in overeenstemming is met het doel
waartoe de gebouwen gesticht werden, schept dik
wijls gróte 'gëvaren voor brand. Nauwkeurig toe
zicht op de veiligheidsmaatregelen ware hier ge
wenst. Men bedenke echter, dat de brandweer in
deze slechts een adviserende stem heeft. Waarom
treedt de overheid hier niet regelend op
Er worden in Nederland grote sommen besteed
aan restauraties, zou men met een strenger door
gevoerd toezicht op de brandbeveiliging niet heel
wat geld kunnen besparen? Ook de assuradeuren
zouden in deze een invloed ten goede kunnen uit
oefenen.
Moge de-in de laatste maanden zo duidelijk gewor
den waarschuwing bij de betrokken overheidsin
stellingen de aandacht hebben die zij verdient en
.voordat het geheel te laat is. B.S.
Naar wij vernemen heeft het gemeentebestuur van
Amsterdam aan de brandweer opgedragen een
zorgvuldig onderzoek in te stellen in de diverse
pakhuizen. Zij zal rapporten uitbrengen en advie
zen geven omtrent eventueel te nemen maatrege
len in verband met de beveiliging tegen brand.
[De Tijd, 2/9.49]
69
De Groenlandse pakhuizen te Amsterdam foto T.K'.
