rakter weer op ons laten inwerken, zullen wij hoé
langer hoe meer ervaren hoé 'n groten dank wij zijn
verschuldigd aan het iniatief van het Hoofd van
dén Dienst der Bruggen. Hij toch trotseert de op
merkingen der hedendaagse fanatici.
De vorm dezer brug, door eeuwenlange praktijk
gegroeid, is zö rationeel als een aanhanger van het
Nieuwe zelfs niet in zijn dromen kan phantaseren.
Zulk een vorm is ook niet te ontwerpen; zonder
vooropzet ontstaat zij. Zij is als een stuk gereed
schap, gegroeid uit de hand; een vorm, waaraan
niets is toe, noch af te doen.
Ziet, de andere, oude brug, ontstaan uit het teken
potlood en aan de zucht modern te zijn elke tijd
meent zijn tol te moeten betalen dus een ijzeren
brug. Het bleef een hinken op twee gedachten:
geen strakke, ijzeren balk, maar een gebogene, zo
dat de welving der brug de oude benaderde. En
waar de brug moest worden verbreed, de oude
pijlers niet werden gesloopt, kwam de gebogen
balk op georamenteerde, gietijzeren consoles te
liggen. Het tekenpotlood vond het
nodig deze constructie te ver
fraaien door een geprofileerden
hardstenen band over de balk te
leggen en op dien band plompe
hardstenen hoofdbalusters te
plaatsen, waartussen een peuterig
ijzeren hek. Het resultaat: een
druk, onlogisch geheel.
Ga aan de overzijde der Prinsen
gracht staan en onderga de aan
blik van het complex der brug
gen, dan wordt de dank steeds
groter.
De bekoring, die van een brug
uitgaat, hangt ook af van den door
kijk. Deze is bij een stenen wulf-
brug ruimer door het dunne brug
dek op de boog; de brug heeft
weinig „vlees". De eveneens door-
foto archief B.H. zichtige, niet opvallende leuning
werkt daaraan mee, Als eenvoud
het kenmerk van het ware is, dan wordt dit zeker
door dit type bewezen. Van „ontwerp" is feitelijk
geen sprake. Wat is het in wezen? Een halfcirkel
vormige, of getermijnde boog daarover, en over
de landhoofden een flauwe gebogen lijn. Ziedaar
allesWat moeten wij nu feitelijk de brug noemen?
De landhoofden, als voortzetting der kaden, of de
boog? Laat af dit analyseren! Het is een organisch
geheel, zelfs wat het materiaal betreft: baksteen,
afgedekt met een dunnen band natuursteen. Deze
band vervult een dubbele functie
hij begrenst de wallekanten en de brug. De leek
ziet een eenvoudige bakstenen muur. Hij weet
niet kan het ook niet weten welke tech
nische oplossingen er achter die muur liggen ver
borgen. Daarom geven wij een plaatje van de brug
in wording. De leek behoeft de technische vraag
stukken ook niet te weten. Laat hem dankbaar zijn
voor het uiteindelijk bereikte.
Amsterdam, 15 Juli 1949.
Bram Soffree
DE OUDE RIJN TE WOERDEN IN GEVAAR?
In 1925 schreef de toenmalige Secretaris van de
Bond Heemschut, arch. A. A?Kok in het orgaan
over de plannen tot demping van de Oude Rijn in
Woerden, welke destijds reeds de aandacht van de
Bond trokken.
De aanwonenden hadden bij de gemeenteraad een
voorstel tot demping ingediend,5 doch deze aanslag
op het stadsbeeld werd, voornamelijk dank zij de
hoge kosten die de uitvoering van de plannen met
zich zou brengen, afgewend.
Hoewel er in de daaropvolgende jaren veel ver
anderde en men in breder kring belangstelling en
52
De brug voltooid
