Een uitvoerig pleidooi leverde een der directeuren
van de Shell.
In Economische Statistische Berichten schreef de
Heer E. J. Muller te Wassenaar onlangs een paar
artikelen over „Kracht en Warmte".
Daar in deze bijdragen het streven naar het behoud
van de windmolens in het grote verband gezien
wordt, menen wij goed te doen hier een en ander te
laten volgen:
„West-Europa staat thans en ook in de komende
jaren, vöor een groot tekort aan steenkolen. In 1951
zal het tekort vermoedelijk aanzienlijk groter zijn
dan in het rapport van het „Committee of Europe-
and Economie Cooperation" wordt geschat. Daarbij
moest de vraag of een stijging van de aardoliepro
ductie het kolentekort zal kunnen opvangen, ont
kennend worden beantwoord.
Goed beschouwd is de wind de meest ideale bron
van energie. Hij kost ons niets, geen vijandelijke
blokkade kan de invoer afsnijden, stakingen van
mijnwerkers in Amerika noch uitputting van olie
bronnen kan ons bij gebruik van windkracht deren.
Rechtenheffing op de wind door vreemde mogend
heden kunnen hem niet treffen en duurder maken.
Koude of warmte, regen of droogte (die b.v. de
electriciteitswinning in Zwitserland enige maanden
geleden ernstig belemmerde) deren de wind niet,
Zijn enige, maar ook ernstige, kwaal is zijn wispel
turigheid. Doch ook daaraan weet de moderne
techniek tegemoet te komen. Door „streamlining"
van de molenwiek, technische verbeteringen, kogel
lagers etc. heeft men bereikt, dat de practische ge
bruiksmogelijkheid van de windmolen belangrijk
werd opgevoerd. Liep een ouderwetse windmolen
eerst bij 5 m windsnelheid aan, een gemoderni
seerde molen loopt reeds bij het geringste zuchtje
wind. Kortom, de efficiency van de windmolen is
belangrijk verbeterd. Bovendien neemt Nederland
wat betreft regelmatige goede windsnelheden een
zeer gunstige positie in ten opzichte van de meeste
andere landen, waar de frequentie van de goede
molenwind veel geringer is.
Wij hebben in de wind dus een bron van energie,
die, mits goed geëxploiteerd voor ons land
evenals in 't verleden van groté waarde kan zijn.
Het ongeluk wil echter, dat in de loop der laatste
eeuw een groot deel van ons windmolenbezit ver
loren ging.
Nóch efficiency, noch ouderdom of andere gebre
ken, doch vnl. de grote rabatten op de prijs zijn de
oorzaak, dat electriciteit de wind'van zijn domein
verdringt. Het is bovendien van belang te beden
ken, dat de electrische stroom wordt opgewekt met
brandstoffen, die beneden kostprijs worden geleverd.
De gevolgde prijspolitiek van brandstoffen en elec
triciteit in Nederland heeft dus tot resultaat:
a. het uitschakelen ener gratis energiebron;
b. import van brandstoffen tegen de schaarse dol
lars;
c. grote verliezen (subsidie) op de prijs der inge
voerde brandstoffen;
d. het verdwijnen van een stuk landschapsschoon.
Het lijkt mij in het economisch belang van het land
dat aan deze politiek, die door de belastingbetaler
moet worden gefinancierd, een einde komt en dat
de strijd tegen de windmolen vervangen worde,
niet door steun en bescherming, doch door de wind
molen een „fair chance" te geven.
Het moment daartoe is gunstig als gevolg van de ge
stegen prijzen der brandstoffen. Verhield zich voor
de oorlog de brandstoffenprijs als 1 (1 ct. per kg ko
len) tot, laten wij zeggen, o voor de wind, thans is
deze verhouding geworden 3 tot 0 of, als wij Ameri
kaanse kolen nemen 5 tot o.
Er is echter niet veel tijd te verliezen. Elke week
valt er een molen door slopershand, 75 gratis pk
gaan verloren. Elke week verdwijnt er een stuk
landschapsschoon, elke week sterft er één uit het
oude gilde der molenaars en molenbouwers".
Tot zqver een der directeuren van de Shell. Wij
hopen met hem dat men algemeen zal gaan inzien
dat behoud van onze molens niet alleen een kwes
tie is van „landschapsschoon".
LEDENVERGADERING DORDRECHT
Zoals alle jaren zal ook in 1949 de algemene leden
vergadering plaats vinden in een gemeente waar de
heemschutters zich kunnen verlustigen in nog be
staande schoonheid.
Dit jaar is daartoe aangewezen door het Algemeen
Bestuur de stad Dordrecht.
Op Vrijdag 9 September zal daar door Bestuur en
Commissies verslag worden uitgebracht over de
verrichte werkzaamheden, zullen nieuwe bestuurs
leden worden gekozen en een excursie onder des
kundige geleiders worden gehouden.
Belangstellenden gelieven deze datum te reserve
ren, nadere berichten worden aan de leden ver
zonden.
NIEUWE LEDEN
Als buitengewoon lid traden toe;
Architect D. P. J. de Kam, 's-Graveland, Mevr.
F. E. J, Milo van Everdingen, Leiden,Mr A. F.
Graaf van Rechteren Limpurg, Laren, Gld.
D. Jordaan, J. G. Hzn., Haaksbergen, Ir S. J.
van Embden b.i. Delft Paul Nijgh, Bilthoven
Prof. Dr A. E. van Giffen, Groningen K. Boo
nenburg, Scheveningen.
Als gewoon lid trad toe het gemeentebestuur van
Wijk bij Duurstede.
58
