A me rsfoort ontvangt Heemschutters
welke van ondergeschikte betekenis zijn. Zo be
staat er in een Gooise gemeente een Verordening
op Uitzichten en een bepaling, volgens welke het
achterlaten van papier, schillen e.d. in de vrije na
tuur een strafbaar feit is. Er is ergens een Verorde
ning op bos-, heide- en veenbranden. Sommige ge
meenten beschermen bepaalde bloemen of plan
ten, zoals de jeneverbes en de blauwe zeedistel, in
een aparte verordening.
Nogmaals wijs ik er op, dat de landschapsbescher
ming door de planologische middelen (uitbreidings-
en'streekplan), door de Boswet, Natuurschoonwet,
door de mogelijkheid van onteigening ten behoeve
van het behoud van natuurschoon, door de Bodem-
productiebeschikking, door de Verkeerswet tegen
Lintbebouwing en door andere middelen van dé
Rijkswaterstaat in deze kolommen niet vermeld
zijn. Maar juist om de bontgekleurde lappendeken
van landschapsbeschermende verordeningen aan
het oog te laten voorbijgaan, is dit artikel geschre
ven.
(Haarlem, Januari 1949).
In het 18de eeuwse herenhuis aan de Westsingel te
Amersfoort, waarin het stadhuis is gevestigd, heette
op 14 Mei Burgemeester Molendijk de afgevaar
digden van onze elf provinciale commissies Stad
en Dorp welkom. Zij waren onder voorzitterschap
van ir J. F. van Hoytema voor hun jaarlijkse ver
gadering-bijeengekomen in de raadzaal, welke het
Gemeentebestuur hoffelijk ter beschikking had ge
steld.
In zijn woord van welkom noemde de Bürgemees-
ter, die wij al eerder als een gewaardeerde stuw
kracht in zijn gemeente hebben leren kennen, de
langzaam ontwakende zin voor het herstellen van
de oude schoonheid, zoals die zich thans bij de
Amersfoortse burgerij manifesteert, een verheu
gend verschijnsel. Het is een spoorslag tevens voor
de stedelijke overheid om voort te gaan op de inge
slagen weg en te herstellen wat aanvankelijk pre
tentieloos maar fraai gebouwd was en door latere
geslachten vaak verwaarloosd en verknoeid werd.
In het uitbreidingsplan, aldus de Burgemeester,
wordt er naar gestreefd een waardige aansluiting
te verkrijgen bij de bestaande toestand. Toch waar
schuwde hij al, dat de rasechte Heemschutter hier
tegen wel eens bedenkingen zal uiten.
Ir Van Hoytema als voorzitter van de Centrale
Commissie Stad en Dorp van de Bond Heemschut
prees de goede geest welke de stad Amersfoort be
zielt en zag haar als een geallieerde in de strijd
tegen het barbarisme.
De voorzitter van de Bond Heemschut, Dr J. A.
Bierens de Haan, leidde de vergadering in met er
op te wijzen, dat de oorspronkelijk bedoelde taak
van de Commissie is het beschermen van gehele
dorps- en stadscomplexen, van straten, pleinen,
markten. Hij zag dit gaarne weer voorop staan.
Ir Van Hoytema antwoordde dat dit juist 5 jaar
geleden, nog in oorlogstijd, inderdaad bedoeld
was, maar door de tijdsomstandigheden op het
tweede plan was gekomen. In de practijk is in de
eerste plaats aandacht besteed aan de actieve be
scherming van de schoonheid van stad en dorp,
daarnaast aan de inventarisatie van alles wat naar
het oordeel van Heemschut voor bescherming in
aanmerking komt.
Tijdens de discussie werd besproken welke metho
de de voorkeur verdient bij deze inventarisatie. Er
is reeds veel ervaring opgedaan. Zeeland en Noord
Brabant zijn nl. vrijwel gereed gekomen, andere
provincies zoals Overijssel zijn goed op weg, enkele
staan nog aan de start. De werkwijze van de prov.
commissie Overijssel om in alfabetische volgorde
gemeente voor gemeente af te werken en te contro
leren ondervond veel waardering. De vraag wat
geïnventariseerd dient te worden werd beant
woord met de raad de z.g. Voorlopige Lijst en de
Gemeentelijke lijsten, zo nodig verbeterd,, als uit
gangspunt te nemen en deze uit te breiden met .al
die bouwwerken welke van heemschutstandpunt
gezien, verdienen behouden te blijven. Dit komt
dus neer op een grote uitvoerigheid en die geen
rekening houdt met beperkingen waaraan over
heidslichamen gebonden kunnen zijn.
Gewezen werd nog op de wenselijkheid deze in
ventarisatie vooral deskundig te doen geschieden
en niet te laten afhangen van de toevallige beschik-