43
Enkele molens van de Sheefkeikse Poldei bij Sheefkeik
door een electrisch gemaal is vervangen. De molens
worden tot nu toe uitstekend onderhouden, en zijn nu
ruim 200 jaar onafgebroken in bedrijf. Maar wat zal
de toekomst hier brengen? Door het Bestuur van het
Waterschap is voorgesteld naast het bestaande gemaal
drie nieuwe Amerikaanse pompen te plaatsen, die niet
minder dan 400 m3 water per minuut kunnen uit
slaan. Voor een goede en snelle afwatering van de
boezem zal dit wel een verbetering zijn, maar de
molens zullen dan hun taak niet meer naar behoren
kunnen vervullen. Door de verlaging van het water
peil, die er het gevolg van zal zijn, kunnen de schep
raderen dan niet voldoende water meer verzetten. Wel
zullen de acht molens niet mogen worden afgebroken,
maar als zij niet meer worden onderhouden, raken zij
spoedig in verval.
De boezemmolens van de Over- en van de Nederwaard
zijn dus eigenlijk te beschouwen als de bovenmolens
van een getrapte bemaling, twee-hoog, waarvan de
ondermolens ver weg en zeer verspreid zijn gelegen.
Zij worden gevormd door de poldermolens, die op de
beide boezems uitslaan.
Bij de naastgelegen polder „Nieuw-Lekkerland", die
slechts drie molens heeft, blijkt de gang van twee-hoog
duidelijker, omdat ze hier vlak bijeen staan. De beide
ondermolens, waarvan er één al jaren defect is en wel
niet meer hersteld zal worden, malen het water uit de
polder en reiken het over aan de enige bovenmolen.
Ook hier is een flinke reserveboezem aanwezig, voor
't geval de molens door een te hoge Lekstand niet
direct in de rivier kunnen lozen.
Oostelijk van deze polder ligt de polder „Streefkerk",
bemalen door zes windmolens. Vijf daarvan, gelegen
in de Noord-Westhoek van de polder, malen het water
in een gemeenschappelijke boezem, die bij gunstige
rivierwaterstand direct in de Lek kan worden geloosd.
Is dit niet mogelijk, dan wordt het water tijdelijk in
de Reserveboezem, „de Hoge Boezem van Streefkerk",
gestort, waaruit het naderhand in de Lek kan vloeien.
De molens verkeren in goede staat en vormen van
ouds de enige bemaling van deze grote polder. Een
mechanisch hulpgemaal is niet aanwezig.
Bij het beoordelen van al deze 17e en 18e eeuwse water
bouwkundige werken moeten wij niet vergeten dat de
ontwerpers en uitvoerders dikwijls onder zeer moei
lijke omstandigheden en met primitieve hulpmiddelen
hebben gewerkt. Niettemin hebben zij iets geschapen,
dat de eeuwen heeft getrotseerd en dat zelfs nu nog
goed bruikbaar is gebleken. Aanbeveling verdient het
evenwel de nieuwe uitvindingen op molentechnisch
gebied meer algemeen op de overgebleven getrapte
windbemalingen in toepassing te brengen. Alsdan zul
len zij beter zijn opgewassen tegen hun concurrenten:
de motor- en electrische gemalen. Voor vele molens
kwamen deze mogelijkheden evenwel te laat en niet te
tellen is het aantal dat aan de sloper ten offer is
gevallen. De nog resterende hebben daarom temeer
récht op onze bescherming.
GOED VOORBEELD.
Meet dan de helft onzer leden voldeed bereidwillig
aan ons verzoek hun jaarlijkse bijdrage over te schrij
ven. Mogen wij hen, die dit tot nog toe nalieten met
klem uitnodigen hun voorbeeld te volgen? Het be
spaart administratie- en incassokosten en geeft ons
meer gelegenheid om met onze beperkte staf de zovele
zaken die de aandacht vragen en verdienen ter hand
te nemen. Voor giro en bank zie voorblad.
SNEVENDE molens.
De oude molen op de Westerdijk te Medemblik is
gesloopt. Pogingen tot behoud faalden. De overge
bleven Medemblikse molen, de oude watermolen in
de Brake gaat kennelijk ook zijn roemloos einde tege
moet.
ALGEMENE LEDENVERGADERING.
De Algemene Ledenvergadering van de Bond Heem
schut zal in verband met de jubileumfeesten niet plaats
vinden op de eerste Vrijdag in September, maar op
Vrijdag 17 September. Als plaats van samenkomst is
ditmaal gekozen de stad Deventer. Wie aan deze jaar
lijks weerkerende Heemschutdag wil deelnemen, houde
deze datum vrij. Nadere mededelingen volgen in het
Augustusnummer.
ZUIDERZEEMUSEUM.
Het Augustus-nummer zal gewijd worden aan het
Zuiderzeemuseum, waartoe ons tal van artikelen van
hooggewaardeerde medewerkers bereikten. Voor foto's
en kernachtige mededelingen uit onze lezerskring met
betrekking tot het Zuiderzeemuseum te Enkhuizen
houden wij ons bij voortduring warm aanbevolen.
