Amsterdam, waar voor de verwoeste Jodenbuurt
een stedenbouwkundig plan in wording is niet de
bedoeling de gedempte Houtgracht (nu Watcrloo-
plcin) -weer op ie graven.
Nu Groningen. Vergelijken we een plattegrond
van vóór de tijd van techniek en wetenschap, het
kaartje uit de Gemeente-atlas van Suringar J866
met de huidige stadsplattegrond, dan blijkt dat op
't dfcrslgcnoemde kaartje de gehele vestinggordel
mei bijbehorende watervlakten nog gaaf aanwezig
was en dat op de hedendaagse kaart daarvan
slechts een luttel deel is overgebleven en dan nog
grolcndecls gestroomlijnd". Wel zeer te betreuren,
zo zwaar als het spiegelende watervlak te Gronin
gen de ongelijke strijd heeft moeten verliezen tus
sen schoonheid en techniek, historie en zelfvoldaan
heid. Welk een reden te' meer voor de stad Gronin
gen 0111 te behouden wat er aan' spiegelend water
vlak overgebleven is en om een. studie te maken
hoe siilsiaandc gedeelten weder verbinding te
geven. a
Het is daarom zo wonderbaarlijk dat de zo voor
uitstrevende universiteitsstad Groningen nog in de
eerste phasc verkeert. Zolang de Bond Heemschut
bestaat komen uit deze stad berichten van voor
genomen grachtdempingen. Toen de oorlog veroor
zaakte dat in deze stad vqcI vernield werd en het
puin ergens heen moest, was er geen kloekmoediger
oplossing dan er een gracht mede vol te gooien,
het Buitendamsterdiep, dat men al zolang niet meer
nodig had.
Nu staat daar als een waarschuwende wachter
het oude Poirtershuisjc flink beschadigd door oor
log, brand of plundering, wie zal 't zeggen, maar
in ieder geval ferm gehavend.
Dat -Poirtershuisjc heeft 'n lange historie, 't Ts
één der weinige overblijfselen van de oude vesting,
een poortwachtershuisjc van ongeveer 1620, een
schilderachtig, scheef gezakt huisje. In 1926 zou
't afgebroken worden, waarbij
men vergat dat dan ook 't tweede
exemplaar, in spiegelbeeld, ver
dwijnen zou. Het Provinciaal Be
stuur begreep dat wcI en schorste
het Raadsbesluit, waarna de
Kroon op advies van de Raad
van State het Raadsbesluit ver
nietigde. Toen tastte de Raad in
de buidel en de Gemeente Gronin
gen deed het huisje restaureren
en deed dat (en dat kostte niets)
ook in de weerspiegeling.
Nu heeft het Binnendamsterdiep
alleen nog maar verbinding door
het smalle water tussen rlc Dam-
stersingcl en, de Damsterkade met
de Oostcrhavcn. Want in de rich
ting van het Schuitend,iep is een
plantsoentje in plaats van water.
Hoe voor de hand liggend is 't nu
het Binnendamsterdiep te dempen
en meteen ook maar de genoemde
verbinding en 't Poirtershuisjc te
slopen, 't Ts maar een zaak van
volgorde, eerst het spiegelbeeld of eerst hei origi
neel. Dan zal een groot en ruim plein ontstaan
met wat onwillig daaraan de oude bebouwing met
huisjes en zijstraatjes, alles gereed om opgeruimd
te worden en aan kant gemaakt te worden. Zn Ik
een plein komt daar dan juist van pas voor stand
plaats van vrachtauto's en dergelijke; die kunnen
dan langs 't Gedempte Buitendamslcrdiep weg
komen. Die ruimte, die vlakte zal zich dan aan
sluiten bij de onbebouwde terreinen bezuiden het
Buitendamsterdiep. Als men daar die auto's eens
neerzette?
Maar er is ook nog iets waarvoor toeristen en
vreemdelingen op stap gaan en iets waarvoor
groeiende belangstelling is. Dat is datgene waarin
ons de natuur voorgaat, de schoonheid.
Om niet t'e blijven stilstaan bij hoe 't niet moet
en erbij te voegen hoe 't wel kan, deze mogelijk
heid: Maak de verbinding van Binnendamsterdiep
met het Schnitendicp weer open en restaureer hel
Poirtershuisjc. Die na U komen zullen U er om
loven.
A. A. KOK.
38
Hel Poitleiditttye Ie Gioinn^en vóót de leslainalte 1925
Noo/ van de tedaclie Hel Pouletshutsje is wtuwen hehat fiesfoopl.
