44
deze afbeelding' van Ulrecht is, zoals de meeste
latere afbeeldingen van de stad, getekend met hel
Oosten naar boven.
Om de Frankische burcht zijn verschillende
ruwe houten huizen getekend; enkele wijken ko
men reeds tot ontwikkeling. Dit oude Utrecht is
echter door de Noormannen volkomen verwoest.
De oudst bewaard gebleven afbeelding van het
Utrecht, zoals hel na de Noormannen tijd werd op
gebouwd, is een copic van een vijftiende-eenwse
muurschildering, die ons de stad toont van uit het
i Westen. De stadsmuren zijn versterkt met hoge
waltorens met puntige daken; links van de Dom
toren tekent zich de hoge spits af van de Jacobi-
toren met zijn kruis en wind vaan. Rechts van de
Domtoren is de oude Catharijncbrug afgebeeld, die
met haar ronde bogen over de stadsgracht welft;
de Catharijnepoort is versterkt met twee ronde
torens. Tn de stadsgracht links ligt een boot en ook
rechts bij de Catharijnepoort ligt een schip voor
anker. De stadspoort staat open en kooplieden en
schippers lopen van en naar de schepen; Utrecht
was in de 15e eeuw nog altijd een belangrijke
handelsstad.
Ccen enkele andere afbeelding van deze oude
Catharijnepoort en brug en van deze hoge stads
torens was bewaard gebleven; de Utrechtse archi
varis Mr S. Muller was dan ook vol geestdrift, toen
deze oude muurschildering in 1882 in de Jaeobi-
kerk gevonden werd. „Als uit de nevelen van het
verleden rijst' op de oude bisschopsstad, omsclmnsl
met hoge wallen, bekroond door tal van torens,
jong en fris, ten strijd gerust Ier verdediging van
haren Dom, haar kleinood, die zijn toren verheft
in de lucht hoog boven haar. Een luchtspiegeling,
ccne fata morgana, onvergetelijk voor wie ze-eens
heeft aanschouwd."
In 1572 verscheen in Keulen het eerste deel van
het stedenboek „Civitaics orbis terrarum", dat door
Georgius Bruin werd uitgegeven; in dit deel kwam
een voortreffelijke afbeelding van de stad Utrecht
voor. Om het uitzicht over de stad enigszins aan
nemelijk te maken, fantaseerde de tekenaar ten
Westen van de stad een heuvel, van waar men de
stad in vogelvlucht zo zou kunnen zien liggen.
Dit Utrecht was weer een geheel ander Utrecht,
dan het vijftiendc-eeuwse. Karei V had de oude
Catharijnc poort laten afbreken in verband met de
bouw van het kasteel Vredenburg; de oude hoge
waltorens had hij van hun puntige daken laten ont
doen en verlagen.
Buiten de vier stadspoorten ontwikkelden zich
enkele buitenwijken. Yan het buitenwijk bij de
Catharijnepoort gaat links de weg naar Amster
dam, de tegenwoordige Daalse Dijk, dié de hoofd
weg naar Amsterdam was, voordat de Amsterdam
se straatweg was aangelegd.
Tegenover de Noord-Westhoek van de stads
gracht (de singel) staat de Corneliskapel, die op de
vijfticndc-ecuwsc muurschildering van de stad
Utrecht zo opvallend op de Aoorgrond is afge
beeld. Meer naar links is het Bcthlehcm-kloostcr
getekend, waarnaar de tegenwoordige Bethlehcm-
weg, een zijstraat van de Amsterdamse straatweg,
genoemd is.
JJtpcQt op Dc 9toT> <T>ir«fit uj0? onftwnOe mn» oofgene <tt) cjrtmflei'ntt tmgemt muurecftiftxnng uit"Omi h)t>. ontDclU ip
©t ^ocoMbrd anno QtlDrccfvpsp
UTRECHT IN 69o
Gezicht op de stad
LIhecht ui de 15c eeuw
volgent een gedeeltelijk
vergane mum schildering.
