4 Monumenten yan geschiedenis en kunst", vanwege de Rijkscommissie voor de Monu mentenzorg, een inventarisatie, zonder meer. In de Meidagen 1940 gleed er een stuk door den officieelen molen, bedoeld als oorlogs- besluit,geteekend door het kortstondige Staatshoofd, door den Opperbevelhebber - van Land- en Zeemacht, den Generaal Win kelman, 23 Mei 1940, in enkele woorden ver biedende, dat er aan eenig oud bouwwerk in Nederland niets mag gebeuren zonder goed keuring van de Rijkscommissie voor de Mo numentenzorg. Dit werd eerst later ontdekt, zie mijn publicatie in Heemschut 1941. Een éénregelige monumentenwet. Dit decreet ging in één regel verder dan eenige Monumentenwet kan gaan, het om vatte alle oude bouwwerken, ook al waren ze niet vermeld in de Voorloopige Lijst. Dit m'erkwaardige Besluit werd bijna vijf jaren daarna, 7 Mei 1945, vervangen door een Wederopbouwbesluit en kreeg daardoor bindende kracht, waardoor de Rijkscommis sie voor de Monumentenzorg aan het behoud of de verandering van de in de Voorloopige Lijst" genoemde monumenten eischen kan stellen. Dit Wederopbouwbesluit, thans Nederlands Monumentenwet, is kort, 3 regels, en luidt: Koninklijk Besluit van 7 Mei 1945, houdende voorzieningen betreffende wederopbouw van het grondgebied van het Rijk in Europa. Artikel 7. Werken en gebouwen, die als monumenten zijn aangemerkt, worden niet gesloopt of veranderd dan na voorafgaande toestemming van de Rijkscommissie voor de Monumentenzorg. Inmiddels is de Amsterdamsche Gemeentelijke Monumentencommissie verdwenen; haar taak is overgenomen door de „Commissie voor de Oude Stad", zijnde een onderdeel van de Ge meentelijke Schoonheidscommissie. Omdat de Rijkscommissie voor de Monumen tenzorg wel genoeg te doen zal hebben, heeft deze de uitvoering van vermeld Wederop bouwbesluit voor Amsterdam toevertrouwd aan de Commissie voor de Oude stad. Deze heeft derhalve nu het heft in handen. Komt een aanvraag binnen voor vernieuwing of af braak, dan raadpleegt zij de „Voorloopige Lijst", om daarna te oordeelen.- Dat wil niet zeggen, -dat al wat daarop staat „hands off" is. Het gaat er maar om, de schoonheid te dienen. De Voorloopige Lijst is echter verouderd, Zij is niet volledig. Hier en daar zijn inte- rieurs vermeld, doch niet overal zal de buiten deur opengestaan hebben. Er is sedert 1925 veel verdwenen en veranderd. Er is behoefte aan een echte Monumentenlijst, een „Ge- illustreerde Documentatie en Beschrijving"-, zooals reeds van enkele steden en gewesten bestaat. Deze „Beschrijving" zou, zoo was bij de stichting van het Rijksbureau voor de Monu mentenzorg in 1918 gedacht, geschieden door 'de leden der Rijkscommissie voor de Monu mentenzorg, doch daar kwam niet veel van. Toen werd de taak overgenomen door de kunsthistorici van 't Rijksbureau. Zij brach ten een aantal deelen tot stand. Doch het lijkt er nog niet naar, dat daarmede gansch Ne derland' beschreven is. Daarvoor behoeven we ons niet te schamen, want Nederland is het eenige land van West- Europa (en daarbuiten weet men er nog niet van), dat een Voorloopige Lijst der irfonu- menten van het geheele land bezit, laat staan een echte Documentatie. Inmiddels is de „Beschrijving" weg bij de Rijkscommissie voor de Monumentenzorg. Er is in 1946 gekomen een Rijksmonumenten- Heerengracht 546, Amsterdam

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1947 | | pagina 6