4
zullen komen en er dat
levendige vertier zullen
geven, dat zoozeer bij
deze Friesche haven
stad behoort.
Veel moois bleef in
Harlingen bewaard. Ik
heb daarover eenige
jaren geleden in dit blad
uitvoerig gesproken en
toen ook gewezen op
het aandeel dat Heem
schut in het behoud van
een deel van deze
schoonheid heeft gehad.
Sindsdien is er in Har
lingen wel weer een en ander veranderd dat aan de schoonheid afbreuk heeft
gedaan. Voor een deel was dat militaire noodzaak en zal het later weer te her
stellen zijn. Voor een deel kwam het door de bombardementen, waaronder helaas
ook Harlingen te lijden heeft gehad en die niet alleen menschenlevens, maar ook
gebouwen, waaronder oude merkwaardige gevels, hebben verwoest. Er mag wel
terdege op gelet worden dat de herbouw van wat vernietigd werd ook aan aesthe-
tische eischen voldoet en zich aanpast^aan de rest van de stad. Het feit dat aan
de voor een deel verwoeste Schritsen een paar nieuwe pakhuizen zijn verrezen
die veel te hoog zijn in verhouding tot de omringende bebouwing, doet vreezen
dat aan dit toezicht iets ontbreekt.
Afgezien van deze tijdelijke of definitieve oorlogsschade is ook overigens hier en
daar in het stadsbeeld een en ander veranderd dat niet tot verfraaiing heeft gestrekt.
Ofschoon het groote verkeer noodzakelijk om de stad heen moet worden geleid
en de plannen daartoe ook bestaan en van verstrekkenden aard zijn, is ten bate
van den verkeersmoloch toch in de stad het een en ander „opgeknapt" dat niet
tot verhooging van de schoonheid leidde. Zoo is de Simon Stijlstraat van zijn
boomen beroofd en geasfalteerd en is een gedeelte van de Zoutsloot gedempt.
Met de moderniseering van een deel der kaden van de Noorderhaven is begonnen.
Dit werk, dat mede in aesthetisch opzicht geen verbetering beteekent, is door den
oorlog stopgezet. Leelijke kunstgranieten en aluminiumkleurige lantaarnpalen deto-
neeren in het oude stadsbeeld en werden nog niet overal, naar het advies van
Heemschut, groen geschilderd. Oude karakteristieke steenfabrieken aan de vroegere
Franeker trekvaart zijn afgebroken. Leelijke reclameborden verrezen op allerlei
plaatsen, waar zij ten zeerste misstaan. Van de drie molens die voor enkele jaren
nog den rand van Harlingen sierden en het silhouet prachtig verlevendigden, is
er maar één overgebleven en dezen, die daar zoo prachtig staat aan de zee, vond
ik dezen zomer half ontwiekt. De twee bijzonder fraaie molens aan de Bolswarder-
vaart zijn verdwenen. Een daarvan, met zijn verweerden roodsteenen romp, was
buitengewoon mooi.
Zoo heeft het stadsbeeld dus wel schade geleden, ook weer in de laatste jaren,
Cliché archief
Harlingen, de toegang tot de Haven met de sluisbrug, den molen en
het huisje dat Heemschut eenige jaren geleden wist te redden.