r:,«o HEEMSCHUT
MAANDBLAD VAN DEN BOND HEEMSCHUT
WAT HEEMSCHU T'S AANDACHT HAD
In de Heemschutserie zijn weder drie deelen verschenen, waarmede het dozijn, is
volgemaakt: deel 10 van J. C. KERKMEIjER over Hoorn, deel 11 van Ir G. A.
OVERDIJKINK, Langs onze wegen en deel 12, de Amsterdamsche Woonhuizen
van den secretaris. Onvermoeid gaan we door. Binnenkort zal het deel over
Haarlem verschijnen van Mevr. STERCKPROOT en ook de Amsterdamsche Merk
waardigheden van E. VAN HOUTEN. Verder zijn verschillende onderwerpen in voor
bereiding die de Heemschutgedachte betreffen.
Het behoud van natuurschoon heeft nooit zoozeer behoord tot den daadwerkelijken
arbeid van den Bond Heemschut. Dat kwam omdat de Vereeniging tot behoud
van Natuurmonumenten dit deed, later geruggesteund door de Provinciale Land
schappen. In de laatste jaren hielp het Rijk krachtig mede, met als deskundig
lichaam het Staatsboschbeheer. Als een hoogst belangrijke gebeurtenis kan nu
vermeld worden de aankoop door het Rijk van een uitgebreid bosch- en heide
gebied in Drenthe bij Dwingelo, de Kralosche heide genaamd naar het dorpje
Kralo dat daarin ligt als een ongeschonden oud-Drentsche nederzetting. De Ver
eeniging tot behoud van Natuurmonumenten bezit daar reeds een reservaat van
ruim 750 H. A. Daaraan is nu door het Rijk een oppervlak van ruim 300 H. A.
toegevoegd, zoodat een natuurpark van wel -1200 H. A. is ontstaan, een van de
weinige plekken in Nederland die niet voor cultuurgrond bestemd zijn. Hoe zeer
de mensch ook behoefte heeft aan de producten van den bodem, er moet ook iets
overblijven van het groote geschenk der Natuur.
De Stichting Menno van Coehoorn was reeds bezig geld in te zamelen om het
oude wachthuis te Willemstad, merkwaardig onderdeel van de oude vesting, aan te
koopen, toen het bericht kwam dat het wachthuis eigendom van het Rijk zal worden,
zoodat het ook zonder ingrijpen van voornoemde vereeniging behouden zal blijven.
Heemschut maakte zich sedert lang ongerust over twee oude lijnbanen te Steenwijk,
die er vervallen uitzagen. De tijd heeft raad gegeven. De lijnbanen zijn weder in
gebruik. Geen beter middel om monumenten of andere merkwaardigheden te behouden
dan ze te gebruiken, ergens voor, liefst voor het doel waarvoor ze gemaakt zijn.
't Staat niet stil met de molens. Na de 4 in November en de 2 in December,
kwamen ^er in Januari weer 2. De molen te Asperen (Z. H.) en de bekende steenen
torenmolen te Gronsveld (L.). Voor beider behoud werd een matige bijdrage ver
leend. Neêrland's molens gaan weer draaien.
Het Departement O. W. C. heeft het vraagstuk der ontsierende reclame opgevat.
Elke provincie heeft een verordening, maar deze zijn niet gelijk. Nu komt er een
standaardverordening, vooralle provinciën gelijk. Het Departement was zoo vriendelijk
ook aan den Bond Heemschut het concept voor advies te zenden. Omdat Heem
schut zich sedert de oprichting, nu ruim 30 jaar geleden, met dit vraagstuk bezig
houdt, werd deze geste op prijs gesteld. De Secretaris.
