28
HEEMSCHUT
DE HEEMSCHUTSERIE DEEL 7
Dr E H. TER KUILE. DE TORENS VAN NEDERLAND
•Torens zijn monumentale bouwwerken bi) uitnemendheid. Heel de bestemming van
torens is indruk te maken. Hun doel is op groote hoogte het geluid der klokken
te zenden over de huizen aan hun voet, van verre het oog te treffen en de plaats
aan te geven van het bijbehoorende gebouw, de stad of het dorp. Het kenmerk
van een toren is, dat hij zich verheft, en zijn architectonische behandeling zal er
dan ook in de eerste plaats naar streven dat oprijzende, massaal of luchtig,
majestueus of speelsch, tot uiting te brengen en naar voren te halen.
Het is dus geen wonder, dat onze torens bij uitstek populaire monumenten zijn.
Zij' verpersoonlijken onze steden en dorpen meer dan iets anders, zij zijn de sym
bolen van ons godsdienstig en burgerlijk heden en verleden. Men hecht zich aan
een toren als aan een mensch. Inderdaad, torens hebben iets menschelijks, zij
hebben een stem, en hun gestalte doet denken aan die van den mensch. Zegt men
niet, dat de Onze-Lieve-Vrouwe-toren van Amersfoort met zijn teer silhouet en
het ranke traptorentje tegen de achtkante lantaarn een verbeelding is van Maria
met het Kind, en noemde men den Abdijtoren van Middelburg niet met een
mansnaam „Lange Jan"?
Torens behooren tot het karakteristiekste dat de bouwkunst in verschillende landen
en verschillende tijdperken tot stand heeft gebracht, en ons land heeft op dit ge
bied in meer dan één streek en in meer dan één tijdvak iets schoons en iets zeer
eigens gewrocht. In de Heemschutserie mag dan ook een boekje over torens niet
ontbreken, een boekje over de luidende en zingende, de stoere en de slanke, de
simpele en de weelderige torens van Nederland.
Velsen Ressen Reden