138
HEEMSCHUT
BOEK EN TIJDSCHRIFT
Gemeentelijk Bouw- en Woningtoezicht Amsterdam
Een Jaarverslag van een Gemeentelijken Dienst is over het algemeen geen aan
trekkelijke lectuur. Zoo is het ook met het jaarverslag van het Gemeentelijk bouw
en woningtoezicht van Amsterdam over 1940. Er staan vele mededeelingen en
tabellen in die slechts voor vakkundigen belangrijk zijn. Maar dat van dit verslag
melding wordt gemaakt, is omdat het Amsterdamsche Bouwtoezicht vooraan staat
in den strijd tegen velerlei soort ontsieringen in de stad en daardoor een krachtige
medewerker is voor datgene wat de Bond Heemschut zoovele jaren tracht te doen,
de schoonheid van stad en dorp te verbeteren, de ontsieringen op te ruimen.
Het is zoo belangrijk dat de Gemeentelijke instantie van Amsterdam voorgaat,
omdat de ervaring leert, dat' velerlei bepalingen die hun oorsprong vonden in
Amsterdam, later teruggevonden worden in de bouwverordeningen van kleinere
gemeenten.
Van het aesthetisch toezicht meldt het verslag dat de architecten-commissie voor de
oude stad onderdeel van de schoonheidscommissie 401 bouwplannen behan
delde, waarvan 274 werden goedgekeurd, de overige afgekeurd of in bespreking
verbeterd. Daarbij hadden 13 betrekking op bouwwerken die op de Gemeentelijke
monumentenlijst voorkomen. De monumentenlijst werd weder uitgebreid met 12
objecten, waarbij een molen en een banpaal.
Door het bekende besluit van den opperbevelhebber van Land- en Zeemacht van
21 Mei 1940, zijn nu ongeveer 4000 perceelen beschermd, zooals reeds voor een
beperkt getal geschiedde door de monumentenverordening. De behandeling gaat
via Rijksmonumentenzorg. Dit betrof in 1940 reeds 59 gevallen. Het is een belang
rijke zaak, omdat de oude gevels die niet bijzonder genoeg waren om op de
Monumentenlijst te verschijnen, nu ook beschermd zijn.
Onder het hoofdstuk antennepalen is vermeld dat de opruiming gereed is. In totaal
zijn in Amsterdam 59.233 antennepalen verwijderd, verspreid over straatwanden
van 550 K.M. In de reeds „gezuiverde gebieden" werden 271 opnieuw opgerichte
palen en 250 opnieuw aangebrachte uitstekende latten verwijderd. Met hoeveel
tact dit geschiedde, blijkt uit de zinsnede: tot de verwijdering van Gemeentewege
behoefde in het verslagjaar niet te worden overgegaan. Aldus voedt het Gemeen
telijk Bouwtoezicht den Amsterdammer op om hem te doen begrijpen dat hij zijn
schoone stad niet ontsieren mag.
Omtrent de reclame, het oude strijdpunt van Heemschut, zegt het verslag dat er
1342 aanvragen inkwamen, dat 142 reclameobjecten, die reeds waren aangebracht,
in overleg werden verkleind, gewijzigd of verwijderd, waarbij het slechts één keer
voorkwam dat een ontsierende reclame van Gemeentewege op kosten van
belanghebbende werd verwijderd
Het biedt verheugenis dat vele vraagstukken die de Bond Heemschut vele jaren
geleden ter hand trachtte te nemen, nu van Gemeentewege grondig en krachtig
worden behandeld. A. K.
