HEEMSCHUT
47
van noode zullen zijn. Met de beperkte cre-
dieten waarover zij beschikken kon heeft de
Commissie nog talrijke kleine zaken kunnen
redden. Door haar opheffing geeft de pro
vincie de provinciale monumentenzorg uit
handen. Dit laatste verslag, loopend over de
jaren 1939 en 1940, bewijst nog eens het
bestaansrecht van de verdwijnende Com
missie. Er wordt verslag in uitgebracht over
Heemschut-bemoeiingen in ruim 40 gemeen
ten, waarvan Gouda wel het leeuwendeel
had. Droevig is de oorlogsschade in enkele
dier gemeenten, in de eerste plaats wel het
oude Rotterdam, maar verder ook meer lan
delijke gemeenten als Alblasserdam, Bleskens-
graaf en Valkenburg. Als afscheid vestigt de
Co0mmissie nog eens de aandacht op een
viertal euvels, die hoe langer hoe meer om
zich heen grijpenhet vervangen van de
stemmige 18e-eeuwsche voordeuren door
moderne teakhouten fabrieksproducten, die door hun paneel- en lijstverdeeling en
hun kleur de statigheid van den gevel bederven en een verdwijnen van de koperen
deurversieringen in de hand werken; het aanbrengen van schreeuwerige reclame
platen en lichtreclames op oude huizen; het onnoodige aanleggen van trottoirs in
stille straatjes, waardoor stoepen en hekken verdwijnen en waarvan een onherstelbare
saaiheid het gevolg is, en de 19e-eeuwsche pleisterwoede, die bij Kleine metselaars
bazen in dorpen en stadjes nog hoogtij viert en, vooral als het op een enkel huis
in een rij wordt toegepast, den heelen straatwand bederft. Verder meent de Commissie
dat er door de verduisteringsmaatregelen een goede gelegenheid voor de gemeenten
is, de witte kleur van gracht- en brughekken in eere te herstellen, waardoor de
in het grachtwater weerspiegelende hekken weer een lust voor het oog worden.
Van de vele fraaie illustraties, die dit afscheidsnummer versieren, worden hier
enkele gereproduceerd.
XX. NATUURMONUMENTEN.
De Vereeniging tot behoud van Natuurmonumenten doet het altijd bij vijven
tegelijk, en zendt ons thans de verslagen over de jaren 1936.1940 toe. Vijfmaal
spreekt Mr. P. G. VAN TlENHOVEN de samengestroomde natuurbeschermers toe,
en vijf maal brengt de Heer J. DRIJVER zijn gedocumenteerd jaarverslag uit. Een
kaartje en een beschrijving geven een overzicht over de 49 grootere en kleinere
bezittingen van de Vereeniging, waarna ook de bezittingen van de provinciale
dochtervereenigingen, de onder het Staatsboschbeheer ressorteerende Rijksnatuur-
monumenten en de terreinen van bijzondere Stichtingen op het gebied van natuur-
Foto W. van Vliet J Czn
De hofstede „Bouwlust" te
Bergambacht na de restauratie
