108
HEEMSCHUT
sommige, waarschijnlijk nog de oorspronkelijke, tot ware reuzen zijn uitgegroeid.
Rondom in het gewelf van den onderbouw en in den dikken muur van den molen
is een tot op de tweede verdieping loopende steenen trap ingebouwd. De twee
verdiepingen boven de fundamentsgewelven hebben vroeger tot woning gediend;
zij zijn thans als opslagplaats in gebruik.
Als windmolen is hij niet ,meer bruikbaar daar het wiekengestel door en door
vermolmd is. Het kapwerk, de assen en kamraderen als ook het binnenwerk zijn
nog in goeden staat, deze zijn blijkbaar later vernieuwd. Op het groote rad van
de horizontale as komt het jaartal 1766 voor. De eigenaar, de Heer H. JACOBS,
die in Gronsveld een broodbakkerij drijft, heeft in den onderbouw een motor
geplaatst, die de drijfkracht voor het huidige maalbedrijf levert, 't Is maar jammer
dat het niet in de bedoeling van den eigenaar ligt het bouwwerk te restaureeren,
hoewel dit nog zeer goed mogelijk is. De- kosten zouden veel te hoog komen en
daardoor het windbedrijf verre van loonend maken. Intusschen waarborgt de stevige
bouw het nog lange jaren voortbestaan van den molen, maar de wieken, de onmisbare
windvleugels, die juist aan een molen zijn eigenaardigheid geven, zullen wel binnen
afzienbaren tijd aan het knagend gebit der jaren ten offer vallen. Helaas.
Scharn, November 1940. W, F. H. DE HAAN.
DE „O R A N G E"-M OLEN TE WILLEMSTAD
De molen van Willemstad werd reeds enkele
jaren door den molenaar met onthoofding be
dreigd. Tegen den voet van den slanken molen
was reeds een vierkante doos van steen gebouwd,
waaruit het puf-pufgeluid vernomen werd. Het
onderhoud van wieken en zeilen en het van
den wind afhankelijk zijn stuitte den molenaar
tegen de borst Het is de Heer Jhr. Mr. Fr. VAN
RlJCKEVORSEL te 's Hertogenbosch geweest, die
door zijn onvermoeide pogingen den molenaar
heeft kunnen bewegen de wieken te stroom
lijnen en de kap te herstellen, zoodanig, dat
deze thans door een kind omgezet kan worden.
De omstandigheden van de dure olie hebben het
plan vlugger doen slagen dan eerst gedacht was.
Op een Zaterdagmiddag in September werden
de gestroomlijnde wieken op gang gezet en
hoewel er bijna geen wind was, kliefden de
wieken lustig door het luchtruim. De foto is
genomen na het voor de eerste maal op gang
zetten der wieken. Enkele- molenaars uit den
omtrek waren er .getuige van te kunnen malen
bij haast geen wind. De molenaar zelf deed
alleen deze klacht hooren: had ik het maar
vroeger laten veranderen. Willemstad kan weer
trotsch zijn op zijn molen en de vrees dat de
molen verdwijnen zal is nu verdwenen. Wat
zou de vesting straks, als deze weer zooveel mogelijk in den historischen vorm is
teruggebracht, zijn zonder den molen aan den wal.
Willemstad, November 1940. C. DE ROOIJ.
De steenen korenmolen D'Orange te
Willemstad werd in September 1940
weder in gebruik gesteld.
Foto C de Rooy
