10
HEEMSCHUT
WEDERINGEBRUIKSTELLING VAN EEN WATERMOLEN TE
NOORDWIJKERHOUT
„Dat Bestuur vant die Hoogheveensche Polderkyn te Noordtwyckerhout inne
„Rhynlandt, noodigh U ut omme Saterdagh 18 November in de jaere 1939
„teghenwoirdigh te syn by die inghebruykstellinck vant syn ouwe Waetermoolen,
„geleghen aan die Haerlemmertrekvaerte en thans voorsien naer 't nye systeem
„Decker", was de aanhef van een op oudhollandsch papier gedrukte uitnoodiging,
welke kort geleden in de brievenbus van „Heemschut" lag.
Zoo geviel het dan, dat wij op een Zaterdagmiddag ons naar Noordwijkerhout
spoedden. Onderweg namen wij nog eens de geestige uitnoodiging ter hand en lazen
„U ende sal ghehaelt en worde van de statie der Hollandse Yseren Spoor te
„Noordtwyckerhout omme 14,24 ure uit die rigtinck Leyden of omme 15,04 ure
„van die Haerlemse kant, met een be,quaem en geriefelyck voertuygh genaemd
„autobus"." Genoemd voertuig stond reeds te wachten en langs de trekvaart
hobbelden wij naar den molen, die op passende wijze versierd was. Het was een
genot, dat stoere molenlichaam daar te zien oprijzen uit het polderland. Hoe mooi
kan toch iets zijn, dat zelf zonder pretentie is en gemaakt werd van de producten
van eigen bodemhout voor het geraamte, riet voor de afdekking en hout voor
de wieken. Een kijkje in den molen liet ons het groote scheprad zien, dat evenals
verschillende tandwielen geheel van hout is. Wat een mooi en eerlijk stuk
timmermanswerk zoo'n tandwiel! Hoe goed passend pakken de houten tanden
van die wielen in elkander.
Nadat ook de andere gasten aangekomen waren, kwam het geheele gezelschap,
waaronder zich vele autoriteiten bevonden, bijeen in de luwte bij het groote
kruiwiel. De Heer H. J. VAN DER POEL, voorzitter van het polderbestuur, nam
als eerste spreker het woord. De molen kreeg een tiental jaren geleden een motor
om het scheprad aan te drijven, maar dit voldeed toch niet geheel en al. Toen
dan ook de uitvinding van den Nederlandschen molenmaker A. J. DEKKER alom
in den lande toepassing vond, stelde het polderbestuur zich daarvan op de hoogte.
Spreker deelde mede, dat het polderbestuur niet alleen gesteld is op het behoud
van den Hollandschen windmolen, maar ook op het behoud van de Hollandsche
portemonnaie. Het systeem-DEKKER (dat ontstond door de onderzoekingen van
een Nederlandschen molenmaker, den Heer A. J. DEKKER, en waarbij de wieken
van een stroomlijnvorm worden voorzien) maakte, dat windbemaling weer economisch
werd. Besloten werd den molen door bovengenoemden molenmaker te laten
moderniseeren. De besluiten werden verhaast door de internationale spanningen
en de mobilisatie, waardoor men stijging van den olieprijs vreesde. Mr. P. G. VAN
TlENHOVEN, voorzitter van de Vereeniging „De Hollandsche Molen", achtte het
een verheugend verschijnsel, dat deze restauratie geschiedde buiten de bemoeiingen
DE HOLLANDSCHE WIND ZEGEVIERT OVER DE MOTORISCHE BEMALING
„Leser saluut,