HEEMSCHUT
87
VERANDERING DER BAKENESSERGRACHT TE HAARLEM
OPENBARE WERKEN HAARLEM
De oudste gracht van Haarlem, de Bakenessergracht, stond in het middelpunt van
de belangstelling van Haarlem en van velen daarbuiten, want er was een voorstel
om haar te dempen. Na vele discussies omtrent het voor en tegen, werd een ander
voorstel naar voren gebracht: verbeter de gracht voor het verkeer.
Den Dienst van Openbare Werken werd opgedragen een voorstel hiervoor in te
dienen. Daar het hier een zeer belangrijk historisch zoowel als aesthetisch stadsbeeld
betrof, is niet volstaan met het maken van een teekening plus begrooting van een
grachtprofiel, waarbij het water één of meer meters werd versmald ten bate van
den rijweg, doch is een studie gemaakt van bestaande grachtprofielen ten einde
een beter inzicht te krijgen tot hoever men zou kunnen gaan met de versmalling
zonder het stadsbeeld aan te tasten. Daarvoor werd een bezoek gebracht aan
Alkmaar, Harlingen, Leeuwarden, Dokkum, Sneek, Bolsward, Medemblik, Enkhuizen,
Hoorn en Edam, en alle grachten, welke voor vergelijkingsobject in aanmerking
kwamen, opgemeten en gefotografeerd. Het plan was eerst nog geweest een soort
gelijken toer door Zuidholland te maken, doch de verkregen resultaten waren
voldoende om het plan voor de Bakenessergracht met vertrouwen op te maken
en wel zoo, dat aan één zijde de rijweg 2 m. werd verbreed ten koste van het
water. Daarbij is zelfs de hoop naar voren gekomen, dat daarmede het uitzicht
van deze gracht zal worden verbeterd.
Bij een korten toer door deze typische Hollandsche en Friesche steden en stadjes
raakt men zeer onder den indruk van het vele schoons, dat er niettegenstaande
vele aanslagen nog altijd aanwezig is. Laten we daar trotsch op zijn en dus ook
zuinigLaten we behoedzaam zijn, wanneer er wijzigingen noodig blijken. We
leven in een tijd, waarin de materieele waarden hoog zijn aangeslagen, doch op
geestelijk gebied is een kentering in aantocht; die zal automatisch in het practische
leven haar terugslag geven. Wat weg is, komt niet meer terug, later zal het ons
berouwen, wanneer er ten minste niets beters voor terug is gekomen, en dat
laatste is dikwijls NU moeilijk te beootdeelen.
De resultaten van den tocht zijn van groot belang geweest daar ze met stelligheid
aantoonen, dat versmalling van het water aesthetisch alleszins gemotiveerd is.
Aangezien algeheele opname van de verkregen profielen en foto's te veel ruimte
van ons tijdschrift in beslag zou nemen, wordt volstaan met reproductie van dié
profielen met bijbehoorende foto's, welke het meest den te maken toestand nabij
komen. Voor collega's die zich mochten interesseeren voor de rest der verkregen
resultaten, zijn deze ter beschikking. Een woord van dank aan den Dienst van
Gemeentewerken te Leeuwarden zij hierbij gevoegd; deze voorzag ons van de
GETOETST AAN ENKELE GRACHTPROFIELEN IN NOORDHOLLAND EN FRIESLAND
DOOR