62
HEEMSCHUT
moeten derhalve de statuten, al of niet herzien, vernieuwd worden, anders zou de
Bond Heemschut na dien datum niet meer bestaan. Het Huishoudelijk Reglement
moet herzien worden door enkele kleinigheden in de redactie die wijziging behoeven
en wegens de reglem'ênteering der commissiën. Tot een der merkwaardige archief
stukken van den Bond Heemschut behoort het origineel van de Statuten met
Huishoudelijk Reglement, een keurig handschrift, door A. W. WEISSMAN met
de veder op papier gebracht.
Heemschut heeft van oudsher correspondenten gehad. Daarvan bemerkt men,
behoudens enkele uitzonderingen, niets. Daarentegen is er een leger onaangestelde
berichtgevers, een soort onbezoldigde Rijksveldwachters der schoonheid, personen
die uit zichzelf naar voren komen en op de meest verscheiden plaatsen in Nederland
helpen strijden voor het behoud der schoonheid en voor afwering van ontsieringen.
Deze berichtgevers zijn voor Heemschut niet hoog genoeg te waardeeren. Niettemin
leert de ervaring dat niet op een klacht of bericht moet worden ingegaan zonder
onderzoek ter plaatse, oordeel van den Burgemeester of dergelijke. Want er
zijn ook berichtgevers men leert ze geleidelijk kennen die half ingelicht
een rookwolkje opblazen tot een donderwolk, een klein gerucht tot een donderslag,
daarbij geleid door goede bedoelingen, die echter niet alom gewaardeerd worden.
Zoo komen er uit de Waterlandsche stedekes, Monnickendam en Edam bij herhaling
zoodanige klachten die na onderzoek ter plaatse en bespreking met het Gemeente
bestuur eindigen met een lof- en dankbrief aan de kleinstedelijke overheid inplaats
van tot een openbaar protest.
Als een begin tot het streven om de schoonheid der dorpen te behouden en te
herstellen gold een bezoek aan Oirschot. Daar is een prachtig ruim Brabantsch
dorpsplein, in onregelmatigen vorm, ontstaan aan de samenkomst van wegen. Daar
is een majestueuze kerk en een raadhuis dat na de onderhanden zijnde restauratie
een monumentaal bouwwerk beloofd te worden, benevens fraaie hooge boomen,
geschoren linden en een kring van dergelijke linden rondom de muziektent. Zooals
de gebouwen leden door achteloosheid en onbegrepen schoonheidsbederf, zoo leed
het plein met de boomen door gebrek aan onderhoud. Ons bestuurslid de Heer
KONING gaf ter plaatse raad boe met de boomen en andere beplanting het best
gehandeld kan worden. Het is merkwaardig op te merken hoe alom de belang
stelling voor dergelijke zaken ontwaakt.
Over den ouden gevel te Deventer die afgebroken werd, is in het vorig nummer
een verzuchting gelaten. Als een zure pil kwam nog iets achteraf. Den dag nadat
het blad afgedrukt was kwam ons in handen afschrift van een brief van het
Ministerie O. K. W. waarin op raad van Monumentenzorg een bedrag beschikbaar
gesteld werd voor herstelling. Ook al moge dit bedrag kleiner zijn dan wat
wellicht benoodigd was om iets goeds te bereiken, dan blijkt toch hieruit dat van
Hoogerhand belangstelling en medewerking bestond voor behoud en restauratie
en biedt het nog meer verwondering dat de Gothische gevel verdwenen is.
De Commissie W.I.L. is steeds bezig met alles wat den weg betreft, waarbij de
leelijke benzinestations. Daar zijn erbij die hun nederzetting zoo geweldig leelijk
