HEEMSCHUT
89
schaffing, het verdwijnen van schoonheid langs onze beken, het weg-ontginnen van
alles wat oorspronkelijke natuur was op heiden en in moerassen. Het is mogen
gelukken om ten aanzien van enkele beekjes in Limburg tot algeheel behoud*) en
ten aanzien van de Buurserbeek tot een bevredigend accoord tusschen cultuur
techniek en natuurbescherming te komen. Vooral het laatste mogen wij landschaps
bescherming noemen, het behoud van het fraaiste natuurschoon van beek en
omgeving in een over groote gedeelten sterk cultuurtechnisch bewerkt landschap.
De groote vraag was: hoe tot deze landschapsbescherming te komen? Men heeft
nu in Duitschland gemeend den weg te vinden door in de algemeene Wet een
speciaal artikel op te nemen, artikel 20, waarin staat, dat alle overheidsbesturen,
zoowel van den Staat als van de landen en gemeenten, verplicht zijn in overleg
te treden met de betrokken natuurbeschermingsorganen alvorens zij plannen gaan
uitvoeren, die tot wezenlijke veranderingen in het vrije landschap zullen leiden.
Voorts kunnen volgens art. 19 door de hoogste natuurbeschermingsorganen ver
ordeningen worden uitgevaardigd waarbij voorkomen wordt dat ontsierende, aan
de natuur schade berokkende of aan het natuurgenot afbreuk doende veranderingen
plaats vinden. Op grond hiervan zijn reeds tal van ontsierende reclames langs
veld en weg opgeruimd.
Het practische vraagstuk is nu: hoe regelt men deze zaak? Hier te lande kent
men het vrijwillig overlegFriesland en Overijssel hebben zelfs al veel bereikt.
Bij den aanleg van het Twente-Rijnkanaal was er ook overleg, het is voorts regel
matig aanwezig bij den aanleg van wegen. Uit hetgeen nu van deskundige zijde
als toelichting bij de Wet is geschreven, blijkt, dat het dwingend voorschrift de
bedoeling heeft om overal door dit overleg, door gemeenschappelijke gedachten-
wisseling tot een voor alle partijen aannemelijke schikking te komen. Het
natuurbeschermingsbelang telt als een gelijkgerechtigde factor mede. Nu is wel
op de speciale Rijksconferentie, in 1937 gehouden, waarop juist deze landschaps
bescherming aan de orde kwam, gebleken dat in werkelijkheid het voorgeschreven
overlég nog niet is tot stand gekomen. Bij de wegen is een begin gemaakt,
bij den arbeidsdienst zijn 4 landschapsadviseurs aangesteld. Meer effect is bereikt
met de aanwijzing van beschermde landschapsgedeelten, die voor dit doel op
speciale kaarten worden ingeteekend. De natuurmonumenten en -reservaten worden
beschreven in speciale boeken. Na een tijd lang, veertien dagen, ter visie te
hebben gelegen om bezwaarschriften in te dienen, stelt een speciale verordening
hun bestemming vast. Op deze terreinen mag dan niets meer gebeuren wat het
landschapsbeeld zou kunnen bedervenook hierbij blijkt, dat men trachten moet
alle belangen met elkaar te verzoenen. Voorts zijn tallooze fraaie boomen en
boschjes onder bescherming gesteld, is het kappen van hagen en heggen verboden.
Het komt ons voor, dat verschillende gebieden van ons vaderland voor de land
schapsbescherming in aanmerking komen, de Vechtstreek, groote duinstreken, het
Yselmeer, Midden-Limburg. Om dit te bereiken zal er op organisatorisch gebied
nog veel moeten gebeuren onvermoeide werkzaamheid blijft geboden, ook zonder
dat voorschriften tot overleg worden uitgevaardigd. F. KOSTER.
Nader vernemen wij, dat de Leubeek nog altijd niet definitief veilig is.
