LETTERSCHRIFT VOOR DEN SCHILDER
HEEMSCHUT
91
van J. S. BEEKMAN, penseelschrijver.
De bekende Amsterdamsche schilder A. VAN HlLTEN schilderszaak VAN HlLTEN
PETRI schrijft in „De Schilder", orgaan van den Bond van Nederlandsche
Schilderspatroons het volgende:
Amsterdam, het Venetië van het Noorden, stad met water en boomen in een rijkdom
en hoeveelheid, als elders moeilijk te zoeken is. Stad van waarachtige schoonheid
met z'n gordels van grachten, waaraan de bekende majestüeuze koopmanshuizen,
even aan het oog onttrokken door de machtige iepen. Elk jaargetij een andere
kleur, een ander beeld; met zon, regen, mist of sneeuw, altijd apart en voor hen,
die het willen zien, immer van een heerlijke schoonheid. Amsterdam is een „schoone"
stad, een geordende stad, gezellig en kleurig door hét'verkeer te water en te land
en mede door den goeden staat van onderhoud van de meeste bouwwerken.
Bekijken wij die huizen en gebouwen met het critische oog van den „Mebes-schilder"
dan mankeert er nog wel wat aan. Bezien wij ze echter niet door den „schildersbril",
zoodat de ongerechtigheden wegvallen, dan blijft er over: vormen kleur. De vorm,
het karakter van de bouwperiode is gebleven; de kleur, waarvan, het schilderwerk
een onderdeel, is veelal door de goede voorbeelden geheel in aanpassing, zij het
dat hier en daar „uitspattingen" zijn te zien, waarvoor de betrokken schildersbaas
voor altoos uit de stad verbannen moest worden. Het verfwerk aan zoo'n grachtenhuis
geeft niet veel ruimte in de kleurenkeus. De hoofdkleuren: wit, steengrauw (wit
met oker en een puntje blauw of zwart), bentheimer-steenkleur (genoemd naar dé
plaats, waar die bekende steensoort in ons land kwam) en groen, het bekende
„grachten-groen", afgestemd in eenige tinten. Vele fabrikanten brengen het onder
dien naam in den handel. Door den vorm van de huizen, de bepaalde kleur waarin
ze worden geschilderd krijgt het geheel een apart cachet, iets voornaams.
De schilder uit vroegere tijden kon zich niet alleen uitleven in de bewerking en
in de kleur van een stuk werk (ik blijf maar bij een karakteristieken gevel), daar
kwam oók nog bij dat kleine onderdeel, waardoor het geheel in één klap tot een
knap stuk werk geslagen werd, nl. het opschrift, het nummer en de naam. In de
meeste gevallen werd hiervoor de schrijfletter gebruikt, vroeger de z.g. Oud-
Hollandsche krul-letter, later de vereenvoudigde, sierlijke schrijfletter.
Véél is er veranderd in onze goede oude stad. Véél van hetgene, dat vroeger
met liefde en volharding tot iets möois werd gemaakt, is verdwenen. Een uitzondering
daarop maakt wel het penseel-schrijfwerk, dat door enkelen nog wordt beoefend
op de wijze en in den geest van onze voorvaderen. Aan hen hebben wij het te
danken, dat nu nog de „Amsterdamsche schrijfletter" mag dienen als het eenige
zuivere voorbeeld in navolging van de opschriften in vroegere tijden,
Toen dan ook voor een 5-tal jaren onze onvergetelijke, bekwame vakbroeder
BRUINS uit Kampen, in die dagen nog Secretaris van de Nationale Schildersschool,
Schoone afkorting van Meer en beter schilderwerk.
