HEEMSCHUT
43
Het Amsterdamsche 'Pesthuis heeft een kwadratische binnenplaats waarom het
kwadratische gebouw met gracht is gegroepeerd. Nu staat 't daar, half gesloopt,
het kwadraat opengehakt, voor wie de oude Bouwkunst liefheeft tot een pesthuis
geworden. Neem maar een plattegrond van Amsterdam en zoek de plek; ge vindt
een kwadraatje; wie weet dat, wie waardeert dat, wie begrijpt dat.
Nu heeft 's Hertogenbosch daar moeten we zijn op dit gebied een prachtstuk.
Dat is het Kruythuis. Dat is een militair bouwwerk dat daar bij de Citadel in de
jaren 16181621 gebouwd is onder leiding van mr. JAN VAN DER WEGE
ingenieur der aartshertogen van Brabant. De Duitsche kunstgeschiedenisschrijver
GEORG GALLAND noemt daar ook bij JORIS DEUR2); hij geeft een afbeelding
van den plattegrond en van den binnenhof. In het boek van FRANS VERMEULEN
vindt men de mededeeling dat mr. FRANQOIS SYMONS van Leiden een houten
model van het „amonitiehuys" maakte3); in het bijbehoorende plaatboek vindt men
fotografische afbeeldingen van de buitenzijde en van den binnenhof.
Dit Kruythuis nu is een kostelijk bouwwerk. In plattegrond is het een zeshoek.
Wanneer ge uw vlakke meetkundeboek voor den dag haalt indien ge dit nog
bezit en daar naziet hoe men een zeshoek teekent, dan moet ge dit eens probeeren.
Dan de diagonalen erin en dan de buitenste zijde in vieren deelen en dan al maar
lijnen evenwijdig met de diagonalen tot ge een netwerk van gelijkzijdige driehoekjes
hebt. Dan hebt ge 't stramien van 't Kruythuis. Dat is een edel Bouwwerk, het
Het Kruythuis van 's Hertogenbosch uit het N.-O zooals het er nu uitziet Het open
terrein is verpacht aan een houtbreker met als gevolg ontsiering van het monument
