60
HEEMSCHUT
gemeentelijke Overheid bij wijze van belasting op de binnen het betrokken gebied wonenden
nog een en ander binnen te krijgen, dan leidt dit bij de belanghebbende bewoners onwille
keurig tot teleurstelling en ontevredenheid. Naar mij voorkomt zal echter, onder den druk
der tijden, bij dergelijke exploitatie er door de gemeenten meer en meer naar worden gestreefd
de daarvoor in aanmerking komende kosten op de bouwexploitanten te verhalen. Het gevolg
zal allicht zijn, dat öf de kostprijs van den grond, waarin al deze eischen verdisconteerd
zijn, zóó hoog wordt, dat de animo der koopers tot beneden het nulpunt zal dalenóf wel,
dat loonende exploitatie niet meer mogelijk zal zijn. De lichtzijde van dezen gang van zaken
is, dat hierdoor meer gezonde toestanden zullen ontstaan en bouw, waar deze economisch
niet verantwoord is, vanzelf zal ophouden. Een .bijkomend en vanuit ons standpunt als
Heemschutters zeer gewenscht gevolg zal zijn, dat, bij verkoop van, vooral in de nabijheid
maar ook op een afstand van bestaande bebouwingen gelegen fraaie bezittingen, waarvan
het verdwijnen uit een oogpunt van natuurschoon valt te betreuren, deze niet meer zoo
licht zullen vallen in handen van bouwexploitanten. Op zichzelf en aangenomen, dat de
gemeentebesturen ook ten plattelande zwaardere eischen aan bouwexploitatie en de financieele
afwikkeling daarvan gaan stellen zou dus in dezen vermoeden gang van zaken een gunstige
tendenz liggen voor de bescherming van het landschap.
Maar, hier staat nu tegenover, dat, zoolang er nog besturen van gemeenten zijn, die of het
noodige inzicht ,of het noodige verantwoordelijkheidsbesef missen, uit dit steeds moeilijker
worden van bonafide exploitaties, een groot gevaar voortspruit, nl. dat steeds grootere opper
vlakten van, grootendeels op aanzienlijken afstand van de bebouwing gelegen, ongerepte
terreinen door verspreiden bouw zullen worden aangevreten en bedorven. Die mogelijkheid
vloeit voort uit het moderne verkeer, de auto, de fiets en niet in de laatste plaats de ont
wikkeling en intensiveering van het autobuswezen.
Hoe verder van de kommen verwijderd, boe goedkooper de terreinen. Het is thans, bij de
geringe opbrengst dezer bezittingen en de noodzakelijkheid voor velen om deze van de hand
te doen, mogelijk om tegen een betrekkelijk geringen koopprijs groote oppervlakten grond in
handen te krijgen. Betrekkelijk gering. D.w.z., wanneer er aan eventueelen bouw op die
terreinen geen eischen worden gesteld voor wegen, verlichting, waterleiding, en andere
voorzieningen; wanneer zelfs, onder het mom van zomerhuisjes en weekendhuisjes, de hand
wordt gelicht met de eischen, uit een oogpunt van volkshuisvesting gesteld in de meest
bescheiden bouwverordening. Wanneer deze negatieve voorwaarden aanwezig zijn, dan is
het mogelijk, ook bij een verkoopprijs van enkele dubbeltjes per M2, in het groot opgekochte
complexen bosch, heide, enz. in het klein voor z.g. landhuisbouw te verkoopen Ik hoop,
dat de weinige woorden, die ik hier mag zeggen, er toe mogen bijdragen om de oogen te
openen voor de groote gevaren, die hierin liggen, niet alleen voor-het behoud van ons
landschapsschoon, maar ook om vele andere redenen, en waarvoor men, als de oogen eenmaal
opengaan, misschien meer belangstelling zal kunnen vinden dan voor de funeste zijde van
het geval, welke ons als Heemschutters voornamelijk interesseert. Wordt aan den eenen
kant de zucht om buiten te wonen in de naaste toekomst waarschijnlijk getemperd door de,
in klinkende munt om te zetten en door de bouwers en bewoners te betalen kosten voor
wegen, enz., alsmede door de stijging der belastingen in de buitengemeenten, aan de andere
zijde zal deze zucht worden aangewakkerd door de overweging, dat er bouwgrond beschikbaar
