S,™. HEEMSCHUT AuGUS™
MAANDBLAD VAN DEN BOND HEEMSCHUT
WAT HEEMSCHUT'S AANDACHT HAD
BESCHERMVROUWE: H. M. DE KONINGIN
Molens blijven in gevaar verkeeren. Ondanks de vele belangstellenden in het behoud en
ondanks de technische verbetering aan de molens. Vooral de stadsmolens, de hooge steenen
rompen op de bastions blijven moeilijk houdbaar. Te Leiden de Stier en te Delft de Papegaai
beide ten doode opgeschreven. Tegelijkertijd ziet men dat molens ten plattelande behouden
blijven. Een merkwaardig voorbeeld, de molen bij Ede, genaamd de Doesburger molen; deze
werd in den vacantietijd hersteld en weer bruikbaar gemaakt door een tiental jongelieden,
leerlingen der bouwkundige M. T. S. te Amsterdam onder leiding van een leeraar dier school.
Het was een korenmolen. Inmiddels gaan in Friesland de molens verloren, de een na den
ander door de concurrentie met de electriciteit. Het Friesche platteland wordt daardoor
ernstig geschonden. Het wijde landschap met weinig boomen en veel water verliest de
fraaie molens en kreeg ervoor terug ijzeren masten met draden.
Voor den weg EeldePaterswolde, den toegangsweg van Groningen naar het uitspanningsgebied
van natuurschoon en plassen gaf het Bestuur advies. Reeds vroeger was dit geschied. Toen
zou er een nieuwe weg door het landschap komen, waardoor de oude weg met de boomen
behouden kon blijven. Dit plan kon door hooge kosten niet slagen en daarom moest
noodgedwongen de oude weg verbreed worden. Bezoek ter plaatse van enkele deskundige
leden en bestuursleden leerde dat plek voor plek beziende een schoone weg verkrijgbaar
was met opoffering van vele boomen, waardoor nu eens andere boomen op aansluitende
erven beter tot hun recht kwamen, dan weer wijde vergezichten geopend werden. Dit geval
leerde eens te meer dat de schoonheid van een weg niet zonder meer beheerscht wordt door
rijen aaneengesloten boomen ter weerszijden.
Te Warmond lag een uitbreidingsplan ter inzage alvorens de behandeling in den Raad. In
dit watersportgebied wilde men een laag gelegen polderdeel tusschen twee wateren voor
huisjesbouwerij bestemmen. Na een bezoek ter plaatse adresseerde Heemschut aan den Raad
om dit niet te doen, om het gezicht van het water op Warmond niet te bederven. Daarbij werd
de gelegenheid aangegrepen te wijzen op de ontsiering door de woonschuiten, oude vaartuigen
met een geweldige kist tot woning ingericht erop.
De Vlaamsche Heemschutter, de Vereeniging Natuur- en Stedenschoon, gaat een congres
houden. Adres van het secretariaat is Ossenmarkt 22, Antwerpen. Het congres zal gehouden
worden op 9 en 10 November 1935 te Antwerpen. Daar zullen de gebruikelijke onderwerpen
die hier en elders aan de orde zijn behandeld worden, van ontsiering en van middelen tot
behoud der schoonheid. Men moet ontzag hebben voor het bestuur dezer Vereeniging, die
maar steeds blijft strijden. Zij staat er in Vlaanderen geheel alleen voor, terwijl in Nederland
tallooze Vereenigingen zijn, algemeene en plaatselijke, nog gezwegen van de Provinciale
Stichtingen en de vele Commissiën.
Bruggen staan in de belangstelling, nieuw en oud. Bij Ouderkerk aan den Amstel is, als
onderdeel van een nieuwen verkeersweg door den polder, een groote brug over den Amstel
te verwachten; dan is de dubbele houten ophaalbrug niet houdbaar. Te Loenen is een forsche
brug over de Vecht gemaakt voor den nieuwen weg buiten het dorp; nu is de dubbele
houten hulpbrug alleen van waarde voor de inwoners en niet te vergeten voor den tolbaas,
die twee handen vrij moet houden, één om den tol te ontvangen voor wat over de brug
komt, één voor wat er dwars onderdoor vaart. Te Maarssen waren in de kom van het dorp
twee dergelijke dubbele wipbruggen over de Vecht; een ervan is al vernieuwd tot een ijzeren
klapbrug. Nu moet de andere vernieuwd worden, want zulk een dubbele wipbrug is niet
tegen 't verkeer bestand, ondanks den tol van 20 ct. heen en 20 ct. terug voor n auto die
even aan den overkant moet zijn. Omdat zulk een tolheffing die niet steeds voldoende
toegejuicht wordt bestaan moet blijven, is er noodig een sterke ijzeren klapbrug met een
brugwachterswoning, een dankbaar vraagstuk.
