102
HEEMSCHUT
in den regel de hand reiken.
Een goed leiendak wordt ge
maakt van in de goede dikte
gevormde leien, behakt en ge
vormd naar de structuur van
den leisteen, eenvoudig ver
werkt naar den eisch en de
samenstelling van het materiaal
en wordt vanzelf fraai; althans
wanneer men even geduld heeft
dat de natuur het geheel heeft
bijgekleurd. Dit eerste bijkleuren
duurt niet langtwee zomers
en twee winters is wel vol
doende en dan wordt de kleur
steeds beter.
De schoonheid is allerminst ge
baat bij toepassing van steeds
maar dunnere leien en al maar
lichtere dakbedekking en allerlei leivormen, waarmede de natuurlijkheid en de degelijkheid
tegelijk tekort gedaan worden.
Oudtijds werden terwille van de brandveiligheid leiendaken van hoogerhand aanbevolen. De
brandverzekeringpolis van heden kent nog altijd de uitdrukking „harde dekking", dat zijn
pannen of leien, geen riet of stroo. De stad Utrecht stelde oudtijds kosteloos natuurleien voor
de bevolking ter beschikking
om daarmede hun stroodaken
te vervangen.
Oude Rijnsche leien zijn dik.
Zij zijn in den regel enkel gedekt.
Het gebruik van beste dikke,
taaie leien is daarom noodig
om uitvallen te voorkomen
niet de „Spröde-Schiefer", dat
zijn de zachte, de slechte leien.
Een enkele keer worden ze door
langere afmeting dubbel gedekt
op plekken die zeer aan het
weer zijn blootgesteld. De Rijn
sche leien hebben een wat meer
ronde afsnijding dan de nieuwe
Thüringsche leien, hoewel deze
zeer verwant zijn aan het oude
Rijndak.
De groote leien, onderaan het
dak, waren 6 tot 10 mM. dik,
de kleintjes bovenaan 4tot8mM.
Goed voorbeeld van nieuw gemaakt Rijndak. Links en rechts behakte
kantleien en geen lood. Het langs de schuine lijnen loopende water druipt af.
Fraai dak dat, wanneer het door de natuur kleur krijgt, schoon en deugdelijk is
Stadhuis Haarlem Maasdak inplaats van schubbendak, te regelmatige en daar
door saaie dekking De looden vorsten en hoekkepers loopen kans op te waaien.
Onder aan den voet, waar het meeste water komt gebruikte men oude, dus
reeds ten deele verweerde leien
