HEEMSCHUT 67 Zonder de oogen te sluiten voor hetgeen tegen een eventueele windbemaling van dien polder zou zijn aan te voeren, koesteren ondergeteekenden de overtuiging, dat de ingrijpende ver anderingen, welke het economisch leven onderging en nog ondergaat, dwingt, om een toepassing op grooter of kleiner schaal, van windbemaling onder het oog te zien. Het is duidelijk, dat niet alleen het vraagstuk der bemaling in engeren zin, doch ook veel ruimeren zin hierbij in het geding is. Slechts op enkele deelen van den laatsten groep zij hier gewezen. Vooreerst is daar de factor van een gewijzigden loonstandaard, welke zoowel op den bouw van bemalingswerktuigen als op de exploitatie belangrijken invloed zal uitoefenen. De laatstelijk genoemde factor schijnt op velen een eenigszins afschrikwekkenden invloed uit te oefenen, echter geven dezulken in de meeste gevallen zich* niet. voldoende rekenschap van het feit, dat de watermolenaar een bedrijf uitoefent met een geheel eigen karakter; dat hij in landbouw streken meestal een gewenschte, ja noodzakelijke hulpkracht is, die juist dan, wanneer de landbouw daaraan behoefte heeft, hem als molenaar weinig of niet in beslag neemt. Terloops rijst tegelijkertijd de overdenking, of het geheele vraagstuk van de door centralisatie verkregen besparing van arbeidskrachten niet hierbij in het geding is, al meenen sommige theoretici op economisch gebied vooralsnog, dat zulks niet het geval is. Voorts staat het vast, dat de opzet van de verkaveling in een nieuwen polder een geheel verschillende is, al naar gelang slechts enkele groote of wel meerdere kleinere inrichtingen in de bemaling voorzien; dientengevolge kan een belangrijk verschil in kapitaalsuitgaven ontstaan ten bate der windmolens, hetgeen niet alleen in de aanlegkosten van watergangen doch ook in overbruggingen en waterschaps- werken tot uiting komt. Ten slotte zij nog eenmaal naar voren gebracht een op geheel ander terrein liggende overweging, welke echter in toenemende mate de aandacht trekt, t.w. of het verantwoprd mag heeten de bemaling van een zeer uitgestrekt arbeids- en woongebied bloot te stellen aan de risico's, welke aan gecentraliseerde bemalingsinrichtingen, soms gevoed uit nog veel sterker gecentraliseerde krachtbronnen, verbonden zijn. Reeds een en ander maal is door militaire deskundigen deze vraag aan de orde gesteld en met een beslistneen, beantwoorde De trefbaarheid van deze groote centrale inrichtingen voor vijandelijke aanslagen, ook bij binnenlandsche woelingen, en de ontbrekende zekerheid voor aanvoer van de benoodigde brandstoffen in geval van oorlog, vormen niet te onderschatten gevaren, en kunnen wat de tweede serie betreft, niet bezworen worden door een oplossing als in den Wieringermeer werd toegepast (twee centrales met verschillende krachtbronnenkolen en olie). Hij, die zich herinnert de gevolgen, welke een op zich zelf onbeteekenende brand in een splitsingskamer der Amsterdamsche telefooncentrale heeft gehad, welke, ook de oorzaak daarvan moge zijn geweest, zal toch aanstonds gevoelen, hoe zwaar de verantwoordelijkheid weegt, indien zoodanige ernstige waarschuwing niet ter harte wordt genomen en in daden omgezet. Windkracht is een bij uitstek vaderlandsche hulp in economisch bestaan. Technische en sociale, zoowel als economische ontwikkeling in de laatste eeuw hebben haar terzijde gedrongen en de gedachte post doen vatten, dat zij haar belang voor het volksleven en de volkshuishouding grootendeels had ingeboet. De tijden veranderen en de inzichten eveneens. Op grond van de bovenaangegeven overwegingen, vermeenen de ondergeteekenden, dat het vraagstuk der windbemaling door de Regeering aan de orde mag worden gesteld, in het bijzonder ten behoeve van de plannen tot inpoldering van een verder gedeelte van het IJsselmeer. Doordrongen van het belang en den ernst van dit vraagstuk veroorloven ondergeteekenden zich met aandrang Uwer Excellentie te verzoeken de deskundige organen van Uw Departement op te dragen een onderzoek in te stellen, terwijl zij gaarne bij voorbaat zich bereid verklaren Uwe- Excellentie of dev. dopr Uwe .„Excellentie aan te'wijzen deskundigen mondeling in te lichten en behulpzaam te zijn bij het onderzoek.

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1934 | | pagina 9