54
HEEMSCHUT
grenadier. Te Haarlem werd door samenwerking van Heemschut en de Vereeniging Haerlem
de merkwaardige gevel Houtmarkt 17 gered en hersteld. Onlangs kwam'dit huis te koop en
werd eigendom der Vereeniging Hendrick de Keyser; een merkwaardig voorbeeld van de
resultaten van samenwerking.
Onlangs kocht de Vereeniging Hendrick de Keyser het huis Oude Ebbingestraat te
Groningen; de gevel van dit huis werd 10 jaar geleden door Heemschut gered.
Voor de instandhouding van een oud pakhuisgeveltje, de middelste uit een groep van drie,
aan de Oude Gracht te Alkmaar werd een kleine bijdrage verstrekt.
Ontsiering door bouwerij was alom. Heele streken worden door ongeordende huisjesbouwerij
bedorven. Door tal van vereenigingen en van overheidswege wordt hiertegen gestreden, doch
de uitwerking is zoo gering en gaat zoo traag dat wanneer eenmaal orde zal zijn ingetreden,
reeds teveel bedorven is. De moeilijkheid ligt in de eerste plaats bij de Gemeenten die in
gebreke bleven een goed bestudeerd uitbreidingsplan te maken. Verder bij de eigenaren der
buitenplaatsen die door tal van redenen .van hun bezittingen afstand moeten doen om ze te
zien verkaveld tot bouwterreintjes.
Te Veere werden aan de overzijde van de Haven ondanks veler protest leelijke huisjes
gebouwd waardoor het gezicht uit zee op Veere werd geschonden.
Zomerhuisjes worden gebouwd op velerlei plaats waar dit niet gewenscht is, in de bosschen
achter het Laak te Ommen, langs de Friesche meren, om de Loosdrechtsche plassen, langs
de Kaag en feitelijk overal waar men er kans toe ziet. Tegelijkertijd ziet men verordeningen
en andere middelen ontstaan om dit euvel te keeren.
De grachtdempingsplannen gaan minderen, denkelijk omdat de Gemeentebesturen gaan inzien
dat dit toch veelal niet slaagt.
Te Monnikendam was nog een merkwaardig geval; daar wilde men twee zeer verwaarloosde
grachten dempen, terwijl opknappen en reinigen even goede werkverschaffing zou zijn. Na
velerlei gebeuren kwam daar niets van, omdat aanwonenden het water van oudsher als weg
gebruiken en het dus hun recht was het water open te houden.
Te Middelburg zal het laatste stuk der oude vestinggracht bij den Veerscheweg gedempt
worden; beter ware het dit op te houden en den waterloop te herstellen doch dan is een
dure nieuwe brug noodig.
De autorenbaan bij Arnhem en het vliegveld bij s' Hertogenbosch hadden de aandacht. Dit
zijn echter zaken die wanneer door het groote publiek gewenscht worden of noodig geacht
worden niet te weren zijn. Dan moet men volstaan met te trachten ze goed te maken.
Bruggen hadden zeer de aandacht. De dubbele ophaalbrug te Ouderkerk over den Amstel
zal niet te redden zijn, omdat de groote^ brug in den nieuwen hoofdverkeersweg er vlak bij
komt. De brug over de Vecht in Loenen is een dergelijk geval, doch daar is wellicht nog een
mogelijkheid tot behoud; deze dubbele houten ophaalbrug is een fraai ding in het schoone
Vechtlandschap.
Tal van molenvraagstukken kwamen in. Veelal berichten dat ergens een molen zal worden
afgebroken en of Heemschut dat verhinderen kan. Omdat de Vereeniging „De Hollandsche Molen"
de laatste jaren zoo goede resultaten bereikt door adviezen tot verbetering der molens, werden
deze zaken steeds behandeld met of doorgezonden aan voormelde vereeniging.
