HEEMSCHUT
33
Ter linkerzijde tegen den trapwand een verzameling foto's op Heemschutgebied van geredde
huizen, boerderijen en dergelijke. Daaronder eenige modellen, niet bedoeld als kunstwerken
doch amateurswerk ten bewijze van de stille krachten die schuilen onder de massa. Dan als
een greep uit-de volkskunst een serie oudhollandsche "tegels ook weer als voorbeeld van de
belangstelling die er onder de jongeren is zoo deze slechts wakker gemaakt wordt. Dan een
groep genealogische en heraldische teekeningen ook weer als voorbeeld van belangstelling
onder de jongeren in het eigendommelijke der Nederlandsche kunst.
Een serie foto's van gerestaureerde bouwwerken geeft een greep van wat op dit gebied gebeurt.
De gtoote zijtafel is voor het middendeel gewijd aan de nagedachtenis van A. W. WEISSMAN,
de .feitelijke stichter van Heemschut, een geschilderd portret, zijn teekenwerk en belangrijkste
boeken. Links daarvan gered stadsschoon in velerlei voorbeeld. Rechts verloren stadsschoon
in fraaie oude prenten. Dan tot slot een serie echte oude bouwmeestersteekeningen en oude
bouwkunstleerboeken ter leering op welke eenvoudige wijze de fraaie oude bouwwerken tot
stand kwamen. A. K.
DE HEEMSCHUTTENTOONSTELLING EN DE NATUUR
Het spreekt van zelf, dat op een Heemschuttentoonstelling aan „de Natuur" (aan een
demonstrati.e van hare bescherming en instandhouding, aan de oeconomische bearbeiding van
de natuur en de mogelijkheden daarbij tot het scheppen van nieuw natuur-en landschapsschoon,
en aan het brengen van den mensch tot de natuur) een voorname- plaats toekomt.
Terwille van een duidelijk, overzichtelijk geheel leek het nu wenschelijk, de zorg van de
Heemschutbeweging voor de uitingen van de menschelijke cultuur, (de Heemschut in engeren
zin) en die voor de natuur van elkaar gescheiden te houden. Daarom is het bij den opzet der
tentoonstelling het streven geweest, de zorg voor de cultuur beneden in het gebouw, die
voor de natuur op de bovenverdieping een plaats te geven. Enkele noodzakelijk gebleken
afwijkingen hiervan betreffen wat de natuur aangaat, een gedeelte van de inzending van het
Staatsboschbeheer, voorstellende een natuurmonument in miniatuur: een heidelandschap met
zijn verscheidenheid van flora, verder plantmateriaal voor bebossching, en fraaie foto's van
de voornaamste Staats-Natuurmonumenten; onder de Indische inzending een demonstratie,
wat in Indië verricht wordt voor de natuurbescherming door het Gouvernement en door de
Ned.-Indische Vereeniging tot Natuurbescherming; en bij de inzendingen van Zweden en
Denemarken afbeeldingen van in die landen beschermde natuurgebieden.
Verder bevindt zich alles wat de natuur betreft op de bovenverdieping.
De inzendingen aldaar zijn te vèrdeelen in de boven reeds aangeduide drie hoofd-afdeelingen
le: de eigenlijke, bescherming van de natuur, d.w.z. de zorg voor hare instandhouding, hetgeen
dus inhoudt de mogelijkheid voor de natuur, de fauna en flora, om zich op natuurlijke wijze,
d.i zoo min mogelijk door menschelijken invloed gestoord, te ontwikkelen. Deze richting wordt
vertegenwoordigd door de Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten, met hare provinciale
dochterinstellingen of „Landschappen", waarvan wij hier het Utrechtsch en het Geldersch
Landschap aanwezig vinden; de Ned Vereeniging tot Bescherming van Vogels; het Staats
boschbeheer, welks arbeid gedeeltelijk ook tot de tweede rubriek behoort;
2e: de oeconomische bearbeiding van de natuur, (ontginning van woeste gronden tot bosch
of cultuurland, beek-normalisatie en kanalisatie, etc.) waarbij als eerste eisch moet gelden
een zoo goed mogelijk ontzien van de oorspronkelijke flora en fauna, waartoe de ontginnings-
