MAANDBLAD VAN DEN BOND HEEMSCHUT
WAT HEEMSCHUT'S AANDACHT HAD
BESCHERMVROUWE: H. M. DE KONINGIN
Tot voor kort stonden de ingenieurs op 't stuk van Heemschut in een kwaad gerucht.
Werd er ergens een ernstige schennis tegen schoonheid of natuur ondernomen,-de ingenieur
had 't gedaan. Hoeveel anders is dit in een luttel aantal jaren geworden. De rijweg die tot
een behoefte geworden is met daaraan verbonden de stedebouwkundige vraagstukken, de
bruggen, dit alles wordt met heel wat meer zorg bekeken dan vroeger en het aesthetisch
deel dat vroeger vrijwel verwaarloosd werd, wordt een plaats gegund en toegekend. Als
een merkwaardige uiting van de Heemschutgedachte bij den ingenieur dient vermeld de
welgeslaagde poging tot behoud van het stoomgemaal de Cruquius, een der stoomgemalen
van de Haarlemmermeer. Met de Leeghwater en de Lynden hield de Cruquius sedert 1849
de Meer droog. De twee eerstgenoemde werden in den loop der jaren zoowel wat betreft
het bouwwerk als de bemalingsinrichting gewijzigd, de Cruquius bleef ongeschonden, 't Is wel
geen mooi bouwwerk, een pompgemaal met gietijzeren gothische vensters en balustraden en
met kanteelborstwering, doch vooral technisch is het een monument van polderbemaling. Den
ingenieurs die begrepen hebben dat zulk een monument behouden moet blijven en de
Stichting de Cruquius tot stand brachten komt grooten lof toe. Wie er meer van weten wil
leze „De Ingenieur" 1933 No. 21 en 22.
De molens vragen weer de aandacht. Op Wieringen zijn 3 molens overbodig, watermolens
die door den gewijzigden waterstaatkundigen toestand niet meer noodig zijn. Hier wil men
die molens afbreken. Is dat nu wel noodig. Een molen is een krachtwerktuig, een mooi stuk
gereedschap, voor vele doeleinden geschikt. Door verbetering van wieken en assen kan men
de nuttige voortbrenging bovendien ver opvoeren. Laat dus nog even staan, later zal men
er geen spijt van hebben.
Te Sluis dreigt de oude korenmolen de Brakke te vallen. Dat is al heel lang aan de orde.
't Onderhoud en de boomen die den wind benemen. Is ook hier niet te bemiddelen en te
handelen. Dat moeten zoo mogelijk plaatsgenooten, inwoners doen.
De molen te Epse wordt bedreigd; een plaatselijk comité is bezig met pogingen tot behoud.
De houtzaagmolen bij Edam droeg eenige jaren slechts één wiek; nu is de heele kop eraf
doch de sloop ligt stil. Heeft men zich bezonnen Wel laat doch niet te laat. Ook hier een
deugdelijk krachtwerktuig dat verloren gaat.
Te Wassenaar langs den hoofdweg werden met een advies en bemiddeling van het Staats-
boschbeheer zieke iepenboomen verwijderd.
Te Bloemendaal werd door een advies aan het Gemeentebestuur voorkomen dat op den
hoek van het vredige Kerkplein een opdringerige autowinkel van glas en ijzer komen zou.
Te Hoorn heeft men plannen om langs den zeekant een grooten weg te maken en is men
bezig een sportpark te maken waardoor het gezicht van de stad op 't water en omgekeerd
niet verbetert. Om wat opgewekter te stemmen is dezer dagen van de R.-K. Kerk de koepel
afgebroken; wel geen historisch monument doch een aantrekkelijk sieraad in 't stadsbeeld.
Te Veere zijn de huisjes aan de Haven gereed en er komen nog meer bij. Men heeft dit
blijkbaar niet kunnen verhinderen. Doch als men daar nu eens een uitbreidingsplan of
liever bestemmingsplan van gronden gemaakt had, dan had men op dien havenkant geen
r:;™ heemschut sep™