«i», HEEMSCHUT
MAANDBLAD VAN DEN BOND HEEMSCHUT
WAT HEEMSCHUT'S AANDACHT HAD
SECRETARIAAT: HEERENGRACHT 495,
AMSTERDAM. - TELEFOON 36988.
Ondanks de slechte tijden heeft het Adviesbureau het nog vrij druk. De gedrukte sfeer die
heel de bouwbedrijven in de groote steden terneer slaat schijnt ten platte lande minder
invloed te hebben. Althans de landschap en dorp ontsierende bouwerijplannetjes komen
regelmatig binnen en worden, zoo goed en kwaad dat gaat, verbeterd of overnieuw gemaakt.
In Brabant vielen een paar Gemeenten af omdat zij zelf een Schoonheidscommissie stichtten
dat gaat den goeden kant.
Te St. Michielsgestel in Brabant is men van plan de kerk af te breken. Dat klinkt erger
dan 't is. Er staat daar een fraaien ouden toren die van de Gemeente is en 'n
leelijke kerk in Waterstaatsstijl, zoo van 1850. Omdat die kerk te klein was heeft men een
nieuwe grootere kerk gebouwd en nu kan die oude kerk wel weg. Groot verlies is 't niet.
Een dorpsplein, behoorlijk aangelegd met een ouden monumentalen toren, is niet leelijk;
mogelijk kan men ook tegen dien ouden toren een goed verzorgd klein bouwwerk maken.
Het stuwbekken in 't Geuldal is een belangrijke zaak. Elk welgeaard Nederlander kent
Zuid-Limburg met 't Geuldal. Voor het opwekken van electrische energie is men van plan
het water van de Geul op te stoppen tot twee stuwbekken, meren van 100 en 70 H.A.
Dat is bij Epen en aan 't Vijlener Bosch. Omdat hier plekken worden aangetast die uit
botanisch oogpunt belangrijk zijn, nam deze keer de Nederlandsche Botanische Vereeniging
de leiding om belangstellende organisaties in 't strijdperk te brengen. Dat is best. Doch
buiten de botanie, de zoölogie 't gedierte te land en te water, de insecten, is er nog iets
anders dat dreigt teloor te gaan en dat is de schoonheid. Onder schoonheid niet alleen te
verstaan dat wat men zoo eventjes bij één oogopslag ziet, doch al wat de natuur irt haar
onovertrefbare scheppingskracht tot stand bracht, van 't grootsche groote tot 't microscopisch
kleine, van wat de mensch ziet en weet en wat de kleine mensch niet begrijpen kan. Dat is
Gods ongerepte natuur. En daarbij behoort dan ook weer in alle bescheidenheid bij de
botanie en de hydrobiologie. Er zijn in Nederland nog maar zoo weinig plekken, waar 't
naar winstbejag en eerzucht jagend menschelijk wezen nog niets gedaan heeft, niet gegraven,
gebouwd of wat dan ook. Laat dan die enkele plekjes zijn „hands off" voor ons, voor onze
kinderen, opdat niet zij zullen zeggen: dat vernielde 't eigendunkelijk voorgeslacht. En nu
niet beweren op die en die plek waar 't stuwbekken komen moet groeit die of die plant
juist niet. Daar gaat 't niet om. 't Gaat hierom, dat wanneer men de Waterloop van een
riviertje opstopt, dus wijzigt, dan grijpt de mensch in, in 't werk der natuur; dan gebeurt er
iets met al wat leeft in en bij die rivier en dan is de schoonheid in dieperen zin
beschouwd weg. Ook al maakt de mensch nog zoo'n prachtig kunst-meèr; kunst in den
zin van kunstboter en 'n kunstbeen. Want echte kunst is er al en om die té behouden moet
de mensch eraf blijven. A. K.
ALLE STUKKEN, ZOOWEL DE REDACTIE
ALS HET ADVIESBUREAU BETREFFENDE,
TE ZENDEN AAN HET SECRETARIAAT.
GEWONE LEDEN, BUITENGEWONE LEDEN
EN DONATEURS ONTVANGEN DIT BLAD
GRATIS. ABONNEMENTSPRIJS VOOR NIET-
LEDEN F 5.PER JAARGANG FRANCO PER
POST. AFZONDERLIJKE NUMMERS F 0:50,
VERKRIJGBAAR BIJ EN ADVERTENTIES TE
ZENDEN AAN DEN UITGEVER F. VAN ROSSEN
NASSAUKADE 175, AMSTERDAM.
