10
HEEMSCHUT
DE AFZANDING DER DUINEN ONDER WASSENAAR
Uit het rapport inzake de afzanding der duinen, onder de Gemeente Wassenaar, ontleenen wij
Het Gemeentebestuur van Wassenaar verzocht eene Commissie advies te geven omtrent de
vraag, of de vrees voor schade aan boomen en plantengroei tengevolge van de duinafgraving
achter „Duin Rel" al dan niet gegrond is.
Deze commissie was samengesteld uit:
E. D. VAN DISSEL, Directeur van het Staatsboschbeheer, W. F. J. M. KRUL, Directeur van
het Rijksbureau voor Drinkwatervoorziening, Ir. J. P. VAN LONKHUYZEN, Directeur der
Nederlandsche Heide Maatschappij, Dr. JAC. P. THIJSSE, Secretaris der Ver. tot behoud
Natuurmonumenten, Ir K. VOLKERSZ, Rijkstuinbouwconsulent, G. GERBRANDA, Houtvester.
De Commissie heeft gemeend het onderzoek verder te moeten uitstrekken en meer in het
algemeen te moeten nagaan, welke gevolgen aan de afgraving der duinen zijn verbonden.
Het duingebied van Wassenaar heeft een belangrijke uitgestrektheid. Het is 8 K.M. lang en
heeft een gemiddelde breedte van 2.5 K.M. De oppervlakte bedraagt dus ruim 200 H.A.
Door de aanwezigheid van uitgestrekte, met prachtig houtgewas begroeide landgoederen gaat
dit duingebied over een groote lengte bijna onmerkbaar over in de daarachter liggende
geestgronden. In het noordelijke gedeelte grenzen weilanden en bollenvelden rechtstreeks aan
de duinen. Ook daar heeft de scheidingslijn nog een mooi, natuurlijk beloop.
Het overgroote deel dezer duinen is eigendom van den Staat der Nederlanden, terwijl ook
de Gemeente 's-Gravenhage een deel er van bezit, dat niet alleen wat oppervlakte betreft
belangrijk is, maar vooral ook uit een oogpunt van natuurschoon groote beteekenis heeft.
Voor zoover het duingebied eigendom is van den Staat en van de Gemeente 's-Gravenhage,
mag het voortbestaan er van voldoende veilig worden geacht.
Over een groote lengte behoort echter het oostelijke gedeelte van het duingebied aan
particulieren. Door hare ligging aan den binnenvoet der duinen wordt het voortbestaan van
deze strook het meest in gevaar gebracht, daar zij uit den aard der zaak het eerst voor
afzanding in aanmerking komt.
Het voor afgraving bestemde duincomplex is groot 93 H.A. en behoort aan de N.V. Bouw
grond Maatschappij „Duin Rel"; oorspronkelijk heeft het deel uitgemaakt van het nog
bestaande landgoed „Duin Rel". Het grenst ten Noord-Oosten langs het Wassenaarsche
Slag aan het villapark Rijksdorp met zijn mooie waterpartijen en veel opgaand geboomte,
ten Noord-Westen aan de duinen, die eigendom zijn van den Staat der Nederlanden, ten
Westen aan die van de Gemeente 's-Gravenhage, ten Zuiden aan het bezit der Maatschappij
„Meyendel" en ten Oosten aan de duinen van het landgoed „Duin Rel", eigendom van
Gravin VAN ZlIYLEN VAN NYEVELT, geb. Baronnesse VAN PALLANDT. Dit landgoed
bestaat uit een laag gedeelte met mooie vijvers, opgaand geboomte en hakhout en een
tamelijk breeden rand hoog duin, bezet met grovedennenbosch, hier en daar afgewisseld door
Corsicaansche dennen en zeedennen.
Dit terrein is zeer geaccidenteerdde hoogste duintoppen bereiken een hoogte van 30 M. N.A.P.
Het noordelijk en zuidelijk gedeelte is tamelijk sterk begroeid met mossen, grassen, kruipwilg,
duindoorn en andere gewassen; het middengedeelte verkeert in stuivenden staat. Tegen deze
verstuiving wordt over het algemeen weinig gedaan.
Onder de voorkomende houtgewassen verdient vermelding een beplanting van grovedennen
en Corsicaansche dennen langs de Oostgrens, welke beplanting ongeveer 30 jaar geleden is
aangelegd in samenhang met die van de duinen, welke thans nog behooren tot het landgoed